အွန်လိုင်းမှ သတင်းတင်ဆက်ခြင်း နှင့် သတင်းဖြစ်စဉ်များ ပြောပြခြင်း

Fojo Media Institute မှ ထုတ်ဝေပြီး .. အာဆီယမ်ဒေသတွင်း အခြေစိုက် သတင်းစာဆရာမ ဂျိုဟန်နာဆင် ရေးသားပြုစုသော ..

"အွန်လိုင်းမှ သတင်းတင်ဆက်ခြင်း နှင့် သတင်းဖြစ်စဉ်များ ပြောပြခြင်း" (မြန်မာဘာသာ) စာအုပ်ကို အောက်ပါလင့်ခ်တွင် ဒေါင်းလုပ်ရယူနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါသည်။

ယခုစာအုပ်သည် သတင်းထောက်များ၊ သတင်းစာသင်တန်းဆရာ ဆရာမများ၊ အယ်ဒီတာများ၊ ဆက်သွယ်ပြန်ကြားရေးလုပ်ကိုင်သူများနှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာ အသုံးပြုသူများအား .. အွန်လိုင်းအခန်းကဏ္ဍကို အကျိုးရှိစွာ အသုံးချစေနိုင်ရန် ကူညီပံ့ပိုးနိုင်စေဖို့ ရည်ရွယ်ပါသည်။

စာအုပ်ယူရန် ဒီနေရာကို နှိပ်ပါ။

Credit :

Fojo Media Institute

မနက်ဖြန် အာဇာနည်နေ့

ဒီလိုကနေ လူကြီးတွေက လူငယ်တွေကို ဆုံးမရင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း ငယ်ငယ်က မင်းတို့လိုမဟုတ်ဘူးလို့ ပြောတယ် နှံစပ်တဲ့လူငယ်တွေကလည်း ဗိုလ်ချုပ်ကငယ်စဉ်က သူတို့လို မဟုတ်သလို ကြီးလာတဲ့အခါ သူတို့အခုပြောတဲ့ လူကြီးတွေလိုလည်း မဟုတ်ကြောင်း ပြန်မပြောရဲပေမဲ့သိကြတယ်။

မနက်ဖြန်ဆိုရင် အာဇာနည်နေ့ ရောက်ပြန်ပါပြီ။ ကျဆုံးလေပြီး တဲ့ အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီးတွေကို နှစ်တိုင်းလိုဘဲ အလေးပြုမယ် ပြီးရင် နေမြဲဆိုပြီး နဂိုအတိုင်းဆက်နေမြဲနေကြမယ်။ပြီးတော့လည်း လုပ်ချင်တာတွေ ဆက်လုပ်နေကြမယ်။ နှစ် ၇၀ နားတောင်နီးနေပါပြီ။

တိုင်းပြည်အတွက် လွတ်လပ်ရေးကို ရအောင် ကြိုးစားခဲ့ကြရင်း လုပ်ကြံခံ ခဲ့ရတာ ဖြစ်လို့ အာဇာနည်အဖြစ် အားလုံးက ပူဆွေးတဿကြတယ် နှမြောကြတယ်။ ငယ်ငယ်နဲ့ လုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး အစွမ်းရှိသလို လက်ရုံးရည်ကောင်းသလို နှလုံးရည်ကောင်းတယ် အက်တလီတို့ နဲ့ ပြောဆိုဆွေးနွေးပြီး လိုချင်တာရအောင်ယူနိုင်ခဲ့တယ် တောင်းဆိုနိုင်ခဲ့တယ် အဲလို ဖြစ်အောင်လည်း လူထုကနောက်မှ ရှိအောင်စွမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့တယ် ရိုးသားတယ် ဖြောင့်မတ်တယ် သတ္တိရှိတယ် ဇွဲကောင်းတယ်။ စည်းရုံးနိုင်တယ် အုပ်ချုပ်နိုင်တယ် ယုံကြည့်မှု့ တွေတည်ဆောက်နိုင်ခဲ့တယ်။စွမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့တယ်။ သူတင်လားဆိုတော့ မဟုတ်ဘူး သူတို့ အုပ်စုလိုက်ပါ။

တိုင်းပြည်အတွက် အစည်းအဝေးလုပ်ရင်း ဖြစ်တာဆိုတော့ အခြား အားကိုးရတဲ့ မညံ့တဲ့ လက်ရုံးရည်နှလုံးရည်ရှိတဲ့ ပညာကြီးတဲ့ ဉာဏ်ကြီးတဲ့ စေတနာကြီးတဲ့အခြား အာဇာနည်တွေလည်း လုပ်ကြံခံရ အသတ်ခံလိုက်ရတယ်။ သူလိုဘဲ တော်ကြသူတွေ အများစုပါ။ တော်သေးတယ် ဒီလိုဖြစ်ခဲ့ပေမဲ့ တိုင်းပြည် ကံကောင်းချင်တော့ လွတ်လပ်ရေး ရသွားနိုင်ခဲ့တယ်။

သို့ သော် ကံဆိုးချင်တော့ သူတို့ ကိုယုံတဲ့လူမျိုးတွေ အဖွဲ့တွေနိုင်ငံတွေ က သူတို့ မရှိတဲ့နောက်မှာ ကွဲပြဲတာတွေ ဖြစ်ကုန်ကြတယ်။ ရှုပ်ထွေးကုန်ကြတယ် အားပြိုင်ကုန်ကြတယ် တိုက်ခိုက်ကုန်ကြတာတွေလည်း ရှိခဲ့ကြတယ်။ဒါတွေ ဖြစ်ခဲ့ကြတယ်ဆိုပါတော့ ။

အခုချိန်မှာဆိုရင် ဒီ ဖြစ်ရပ်က နှစ် ၆၀-၇၀ ဆိုတော့ မိုးဖွဲလေးရွာတာတွေ ၊ ရက်စက်စွာဝင်တာပစ်တာတွေ၊ လုပ်ကြံတာတွေ အသေးစိတ် နှစ်တိုင်း ကြားနေရတော့ အားလုံးလည်း အတော်လေးလည်း မှတ်မိနေကြတယ်။ သိနေကြတယ်။ နှစ်တိုင်း ဒီနေ့ရောက်တိုင်း စိတ်တိုတယ် အားမလိုအားမရဖြစ်တယ် နှမြောတယ် ကြေကွဲပူဆွေးပေးကြတယ်။ နောက်ပြီး တော့ လည်း နဂိုအတိုင်းဘဲ။

တကယ်တော့လည်း သမိုင်း အဖြစ်အပျက်မှာ လွတ်လပ်ရေး ရအပြီး ကွဲကြပြဲကြတယ် ချကြတိုက်ကြတယ် အားလုံးက လေးစားသူမရှိတဲ့နောက်မှာ အချင်းချင်းလေးစားမှု့ မရှိတာတွေ့ရတယ်။

မငြိမ်မသက် နဲ့ တိုင်းပြည်မှာ ပညာရေးစီးပွားရေးတွေ နေရာကွက်ပြီး ဘဲ ရှင်သန်နိုင်ခဲ့တယ်။

၆၂ မှာ အာဏာသိမ်းပြီးတော့လည်း အာဏာသိမ်းတဲ့ အစိုးရက ရှင်းလင်းပြီး အများကြိုက်တဲ့ ဆိုရှယ်လစ် ဆိုတာကို မြန်မာနည်းမြန်မာဟန်နဲ့သွားမယ် သူတို့ ဖာသူတို့ လုပ် ပြီး ဒီလမ်းစဉ်က ဗိုလ်ချုပ်ချမှတ်သွားတယ်လို့ ဆိုပြီး။ စည်းရုံးတယ်။ လူတိုင်းချစ်ခင်သနား လေးစား ရိုသေတဲ့အပေါ် လုပ်စားကြတာ နင်းကြတာ ဝင် ပဏာ ယူကြတာ ရောချကြတာတွေလည်း သူသာမက အများကြီးပေါ်လာဘူးတယ်လို့ထင်တယ်။အမှတ်တရ လုပ်ရင်း ဂွင်ဝင်ဖန်ကြတဲ့ သူတွေလည်းရှိတယ်။ ကျောင်းတွေမှာ ပွဲတွေ နှစ်စဉ် ကျင်းပကြတယ်။ လူတိုင်းသိကြတယ်။

ဒါကတော့ အာဇာနည်နေ့ ဇူလိုင် (၁၉) ပေါ့။

ဒိုင်းဒိုင်းဒိုင်း ဆိုတဲ့ တစ်နေ့တည်းက အရာတွေနဲ့ အဲဒီနားဝန်းကျင်က အကြောင်းတွေနဲ့ အာဇာနည်နေ့လုပ်လာကြတာ ကြာနေပြီလို့ ထင်တယ်။ ရန်သူကို မုန်းတတ်ဖို့ဘဲ ရိုက်သွင်းနေသလိုဘဲ။ ဒီထက်ပိုပြီး တစ်ပြည်လုံးသင်္ခန်းစာရတာတွေ ပြောကြရင်မကောင်းဘူးလားပေါ့။

ဒီလိုကနေ လူကြီးတွေက လူငယ်တွေကို ဆုံးမရင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း ငယ်ငယ်က မင်းတို့လိုမဟုတ်ဘူးလို့ ပြောတယ် နှံစပ်တဲ့လူငယ်တွေကလည်း ဗိုလ်ချုပ်ကငယ်စဉ်က သူတို့လို မဟုတ်သလို ကြီးလာတဲ့အခါ သူတို့အခုပြောတဲ့ လူကြီးတွေလိုလည်း မဟုတ်ကြောင်း ပြန်မပြောရဲပေမဲ့သိကြတယ်။

သို့ သော် ကျွန်တော်တို့ တစ်တွေ ဒီဖြစ်ရပ်ကနေ နှစ်စဉ်ကျင်းပတာကနေ တစ်နှစ်နဲ့တစ်နှစ်မတူအောင် သင်္ခန်းစာ ဘာတွေ ယူနိုင်ကြလဲ။ ဘာတွေပြန်အောင့်မေ့လည်း သူဖြစ်ချင်တာတွေဖြစ်အောင်လုပ်ဖို့ ကြိုးစားလား။ သူ့ကိုသနားပြီး စိတ်တိုကြရင်းပြီးသွားကြတာလား ပြန်မတွေးခဲ့ကြဘူး။ သူလိုကလေးတွေမျိုးဆက်တွေ ထွက်လာအောင် မိဘတွေက ကိုယ်ကလေးကိုမွေးမြူသွန်သင်ကြရဲ့လား ဘယ်လိုကြီးပြင်းစေလည်း ပြန်ကြည့်ကြသင့်တယ်။ တကယ် role model လားပေါ့။

ပြန် တွေးကြည့် ပြန်မြင်ကြည့်ရင် သိသင့်တာတွေက အဲဒီနေ့တစ်ခုထဲအကြောင်းမဟုတ်ဘူး။ မြန်မာနိုင်ငံကို အင်္ဂလိပ်သိမ်းပြီးချိန်မှာ ပြောင်းလဲသွားတဲ့ စီးပွားရေး နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်တွေ။ ဘုရားပေါ် ဖိနပ်မစီးရက စတဲ့ ကိစ္စတွေနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ YMBA အသင်း နဲ့ သူတို့ လုပ်ရပ်တွေ GCBA ခေတ်တွေ ကြားထဲက ခေတ်တွေ ဒို့ဗမာအစည်းအရုံးခေတ် ဖဆပလခေတ် တွေ ကြုံခဲ့ကြတဲ့ ရှေ့နေရှေ့ရပ်တွေ ကြိုးစားခဲ့ကြရတဲ့ ၉၁ဌာန တို့ ဒိုင်အာခီတို့ တွဲရေးခွဲရေးတိူ့ ခေတ်က အနေအထားတွေ၊ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ၁၃၀၀ ပြည့်လို စီးပွားပျက်ကပ်နဲ့ဆက်စပ်တဲ့ ဆရာစံလို ကိစ္စတွေ စုအက်တူးမြောင်းပေါ်လာတာတွေ ကို စိတ်ဝင်တစား ပြန်လေ့လာကြတဲ့ ကျောင်းသားတွေ ရှိစေချင်တယ် သုံးသပ်ပြောဆိုကြစေချင်တယ်။

သူတို့ သမိုင်းသင်တော့လည်း ထင်းအောင်ပါစေချင်တယ်။ အင်္ဂလိပ် အောက်မြန်မာပြည်အသိမ်း မြစ်ဝကျွန်းပေါ် လုပ်ငန်းတွေချဲ့တာ ကုလားတွေ မျိုးစုံပါလာတာ၊ ဧရာဝတီမြစ်ထဲ မီးသင်္ဘော ၅၀၀ ကျော်သွားနေတာ၊ အင်္ဂလိပ်လူမျိုး ရာဂဏန်းလောက်ဘဲ သုံးပြီး ကုလားတွေ နဲ့ မြန်မာပြည်အုပ်ချုပ်ခဲ့တာ တွေ ဆရာတွေရောကမ္ဘာ ကလေးတွေ ရောသိနေစေသင့်တယ်။

နောက်ပြီး ကိုယ်နိုင်ငံ စစ်ကြီး ၂ ခုဖြစ်ချိန်က အဖြစ်အပျက်တွေ နဲ့ စစ်ပြီးခေတ် အနေအထားတွေနဲ့ ခေတ်ပြိုင် အခြားက သမိုင်းတွေ တွေ။ တကယ် အာဇာနည်နေ့ဖြစ်စေခဲ့တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနဲ့ တွဲပြီး အသတ်ခံခဲ့ရတဲ့ အာဇာနည် တွေရဲ့ ကလေးဘဝ တွေ ဖြတ်သန်းခဲ့ရတာတွေ သူတို့ လုပ်ရပ်တွေ အရည်အချင်းတွေ ကြိုးစားထားတာတွေ အားကိုးရပုံတွေ တာဝန်ယူထားကြတာတွေ စိတ်နေသဘောထားတွေလည်း နှစ် ၆၀-၇၀ မှာ တကယ်နှစ်တိုင်း ဂရုစိူက်ရင် တော်တော်စုံစုံ တကယ်ဆို သိနေကြသင့်ပြီ။

ဒိုင်းဒိုင်းဒိုင်း ဆိုတဲ့ တစ်နေထဲက အရာတွေနဲ့ အဲဒီနားဝန်းကျင်က အကြောင်းတွေနဲ့ အာဇာနည်နေ့လုပ်လာကြတာ ကြာနေပြီလို့ ထင်တယ်။ ရန်သူကို မုန်းတတ်ဖို့ ဘဲ ရိုက်သွင်းနေသလိုဘဲ။ ဒီထက်ပိုပြီး တစ်ပြည်လုံးသင်္ခန်းစာရတာတွေ ပြောကြရင်မကောင်းဘူးလားပေါ့။

တခါလာလည်း ဘက် အခြေခံပြီး
ရန်သူတွေက ဆိုးဆိုး အများစုက ခံရ ခံရ
နောက်သူရဲကောင်းက ကယ်ကယ် ဆိုတာတွေနဲ့ဘဲ
ကိုယ်ဆီကသူတွေ မြန်မာသမိုင်းကို အသင်ကြားခံကြရလို့လားမသိဘူး Developement ထက် တော်လှန်ရေးတွေ သူရဲကောင်းတွေကို ပိုမက်ကြ မှတ်မိကြတယ်။

နောက် သင်္ခန်းစာအနေနဲ့ သုံးသပ်ထားတဲ့ အဲဒီခေတ်က အတွင်းဝန်ရုံးလုံခြုံရေးတင်မကဘဲ။ နောက်နောင်မှာ တကယ်လို့ ဒီလိုဖြစ်ခဲ့ရင် လူတွေပေါ်မတည်ဘဲ မူတွေကနေ ဆက်သွားဖို့ဆောက်ထားတဲ့ Institution တွေ Successor plan တွေ Organization Design နဲ့ Structure တွေ System တွေ ကို သုံးသပ်လေ့လာ တာတွေ ဟောပြောကြတာတွေ ရှင်းလင်းတာတွေလည်း ပြောမယ်ဆိုတာမျိုးလည်း ထင်သလောက်မတွေ့ခဲ့ကြရဘူး။ဖြစ်စေချင်တယ်။

လွမ်းဆွတ်နာကျည်း ဝမ်းနဲတာများပြီး နောင်ဒီလိုမဖြစ်အောင် ဒါတွေဖြစ်သင့်တာဆိုတာတွေ ငြင်းခုံဆွေးနွေးခဲ့ကြတာတွေ စီမံတာတွ သခာင်္န်းစာ ဖြစ်အောင် လုပ်တာတွေ သိပ်မမြင်ခဲ့မိဘူး။ လုပ်ကြစေချင်တယ်။

တခါလာလည်း ဘက် အခြေခံပြီး

ရန်သူတွေက ဆိုးဆိုး အများစုက ခံရ ခံရ

နောက်သူရဲကောင်းက ကယ်ကယ် ဆိုတာတွေနဲ့ ဘဲ

ကိုယ်ဆီကသူတွေ မြန်မာသမိုင်းကို အသင်ကြားခံကြရလို့လားမသိဘူး Developement ထက် တော်လှန်ရေးတွေ သူရဲကောင်းတွေကို ပိုမက်ကြ မှတ်မိကြတယ်။

ဗိုလ်ချုပ်ပြောခဲ့တဲ့ တိုင်းပြည်စီးပွားရေး ပြန်လည်တည်ထောင်ရေး ပညာရေး စတာတွေထက် တော်လှန်တာ ချတာ ပြစ်ပြစ်နှစ်နှစ်ပြောတာ အပြစ်တင်တာ စိတ်တိုတာတွေကို ဘဲ မှတ်မိနေကြ ပြောနေကြ တသတသဖြစ်နေကြတာ တွေ့နေရသလိုဘဲ။ နောက်အစိုးရတွေကလည်း သင်္ခန်းစာထက် လူထုက သူတို့ ကို ချစ်ကြတဲအပေါ် အခွင့်ကောင်းယူပြီး လိုချင်တာဖြစ်ဖို့ကို အားထည့်ပြီး နိုင်ငံရေးအမြတ်ရအောင်လုပ်ခဲ့ကြတယ်။

ကမ္ဘာပေါ်က အခြားလုပ်ကြံခံရတဲ့ လင်ကွမ်း ကနေဒီ အင်ဒရာဂန္ဒီ စတာတွေ က ရသလို သခာင်္န်းစာတွေ အကျိုးအပြစ်တွေ ဝေဖန်တာတွေ သမိုင်းတွေ မျိုး ဘာဖြစ်သလဲ ဘာကွာသလဲ ကိုယ်က ဘာသာသလဲ သူတို့ က ဘယ်လိုဆက်ထိမ်းနိုင်ကြသလဲ ဘာတွေဖြစ်သွားတဲ့ထိ သမိုင်း ဖြစ်ခဲ့ကြသလဲဆိုတာတွေ လည်း နှိုင်းယှဉ်လေ့လာ ကျင့် ကျောင်းသားလူငယ်တွေ အဆင့်မှာ နှစ်စဉ် ဒီလိုနေ့ရောက်တိုင်း ရှိကြစေချင်တယ်။ သူတို့ ရဲ့ထူးခြားတဲ့ အတွေ့နဲ့ စာစီစာကုံးတွေဖတ်ချင်တယ်။

နှစ်တိုင်းမှတ်မိသလောက်ကတော့ ဆုရတဲ့စာစီစာကုန်းတွေဟာ ပုံဖော်တဲ့အရာနဲ့ ရသ စိတ်ခံစားမှု့တွေ လောက်သာ သူတို့ ဆီက ထွက်လာစေနိုင်ခဲ့တယ် ။ တကယ်ဆို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန် ဖြန်ထွက်ဆင့်ပွားပြီး ကလေးတွေ ဖန်တီးနိုင်တာမျိုး ဖြစ်စေချင်တယ်။ ဒီကိစ္စဟာ အဖြစ်အပျက် Story ပုံပြင်တစ်ခုလို ကနေ ဖယ်ကွာပြီး သမိုင်းရဲ့ အပြောင်းအလဲက အနေအထားတစ်ခုမှာ တကယ်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ရိုက်ခတ်မှု့ တစ်ခုလို့ တွေးပြီး ဆက်သွားကြစေချင်တယ်။ တကယ် role model လို ဖြစ်တယ်ဆိုရင်လည်း ကလေးတွေဟာ ဗိုလ်ချုပ်ရဲ့ ရိုးသားမှု့ အကျင့်စရိုက်ကို ကိုင်ပြီး မူတည်ပြီး ဘေးမှာမြင်နေတဲ့ မိဘအသိုင်းအဝိုင်း ညီအကိုမောင်နှမက အစ ကျောင်း ဆရာဆရာမနဲ့ တွေ့မြင်နေသူတွေကို ယှဉ်တိုင်းပြီး ပြောဆိုနိုင်တဲ့ ထိ ဖြစ်ရင်လည်း ကောင်းတာဘဲ။ တကယ်လည်း အဲလောက်ဖြစ်မလာဘူး။

သူတို့ ကို လေ့လာကြစေချိန်မှာလည်း ကလေးတွေကို ဇွတ် အဖြစ်အပျက်တွေ ရိုက်သွင်းပေးတာထက် သူတို့ ဖာသာ မတူတဲ့ နေရာတွေ က ရှာဖတ်တာ online က လေ့လာတာ လူကြီးတွေကို မေးတာမျိုးနဲ့ ဒီလိုနေ့ရောက်တိုင်း လေ့ကျင့်ပေးသင့်တယ်။ လူကြီးတွေက ကလေးတွေ ရှေ့မှာ ဟန်ဆောင်ထက် ပိုပြီးလည်း အာဇာနည်တွေကို အားလုံးကို ချစ်ခင်လေးစားပြကြသင့်တယ်။ တာဝန်တစ်ရပ်လို ခိုင်းတာလုပ် အာဇာနည်နေ့အခန်းအနားပြီး ပြီးရော ဆိုရင် ဒီလို နှစ် ၁၀၀ ပြည့်လည်း သိပ်လုပ်ရကျိုးနပ် ထိရောက်မယ်မထင်ဘူး။

ဘာရယ်မဟုတ်ပါဘူး ၁၉ ရက်နားနီးလို့ နိုင်ငံသားတစ်ယောက်အနေနဲ့ နေ့ထူးနေ့မြတ် လုပ်ကြတာပေါ်မှာ မတူတဲ့ အမြင်ကို ဝင်ဆွေးနွေးကြည့်တာပါ။ လက်ခံဖို့ အတင်းအကျပ်မပြောလိုပါဘူး။ကိုယ်အယူအဆနဲ့ ကိုယ်တွေဘဲပေါ့။

ရဲမြတ်သူ
၂၀၁၅ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁၈ရက်
(၆၈)နှစ်မြောက် အာဇာနည်နေ့အကြို

ကမ္ဘာမြေနေ့ ၂၀၂၀

Earth Anthem (Multilingual)

by Abhay Kumar.

Our cosmic oasis, cosmic blue pearl

the most beautiful planet in the universe

our cosmic oasis, cosmic blue pearl

all the continents and the oceans of the world

united we stand as flora and fauna

united we stand as species of one earth

black, brown, white, different colours

inshan hain ham, dharati hamara ghar (Hindi)

hami manav houn, yo sansar hamro ghar (Nepali)

mi lyudi, zemlaya nash dom (Russian)

leken kulena bashiran wal arda mawtinena (Arabic)

Our cosmic oasis, cosmic blue pearl

the most beautiful planet in the universe

our cosmic oasis, cosmic blue pearl

all the people and the nations of the world

all for one and one for all

united we unfurl the blue marble flag

black, brown, white, different colours

nous sommes des humains, la terre est notre maison (French)

somos humanos, la tierra es nuestra casa (Spanish)

wǒmen shì zénlèi, dìshiye shì wǒmen dechiā (Chinese)

we are humans, the earth is our home. (English)

ပြည်တော်ဝင်

တေးဆို - ဝင်းဦး၊ အက - အင်္ဂလန်စိန်

တေးရေး - အေဝမ်းဆရာညှာ

(ချစ်ခင်ကြတဲ့ အားလုံးမိတ်ဆွေ

နေ့တိုင်းပဲ သတိရတယ်လေ

ကျုပ်တို့မြို့မ အသင်းသားများတွေ

တောင်ရိုးတန်း စစ်ကိုင်းဘက်မှာနေ

ကျန်းမာကြရဲ့လားလို့ မြို့မမောင်တွေ

ရွှေမန်းသူမေ မေးလိုက်သံတွေ

ကျန်းမာကြပါရဲ့လို့

မြို့မမောင်တွေ

ရွှေမန်းသူမေ ပြောလိုက်ပါလေ

စစ်ကိုင်းမှာပဲ စိတ်ကစွဲ နတ်ပြည်

တစ်ခါတစ်လေတော့

မျှော်မှန်းလွမ်းမိ တစ်ဝေဝေ

ပြန်ချင်ဇော ရောက်ချင်ဇောနဲ့

စိတ်စောလို့သာနေ

အခါတော်ရောက်ချိန် နီးလို့လာပေ

ဒေါ်ဒေါ်မမ နှမတို့ရေ

အသဲစွဲချစ်မိတ်ဆွေ ခေတ္တကွဲလို့နေ

အခါတော်ရောက်ချိန် နီးလို့လာပေ

ဒေါ်ဒေါ်မမ နှမတို့ရေ

အသဲစွဲချစ်မိတ်ဆွေ ခေတ္တကွဲလို့နေ

မြို့မနဲ့အတူတကွ လိုက်ပါနိုင်စေ

အောင်စည်ယွန်းသံ ကြားပြီထင့်

ပြည်တော်ဝင်မယ်လေ)၂

🎷🎺🎻🥁🎹

မန္တလေးရွှေမြို့ တို့ရတနာပုံနေပြည်

တင့်တယ်သာယာစည်ကား ဟိုတုန်းအခါကလေ

အဲ့ဒါတွေ မတွေးကြနဲ့

ရှေ့ဆက်ကာစည်မံကြံစို့လေ

ဪ မန္တလေးရွှေမြို့ တို့ရတနာပုံနေပြည်

တင့်တယ်သာယာစည်ကား ဟိုတုန်းအခါကလေ

အဲ့ဒါတွေ မတွေးကြနဲ့

ရှေ့ဆက်ကာစီမံကြံစို့လေ

မေ့မေ့ပျောက်ပျောက် အောက်မေ့ကြပေ

တိုက်တာအိမ်ခြေ စည်းစိမ်ရှင်တွေ

မေ့မေ့ပျောက်ပျောက် အောက်မေ့ကြပေ

တိုက်တာအိမ်ခြေ စည်းစိမ်ရှင်တွေ

လူကြံရင် မခံနိုင်ဘူး အထူးပင်မှတ်တော့လေ

အရင်လိုပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နေ

မြို့မအသင်းကပြောပေ

အရင်လိုပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နေ

မြို့မအသင်းကပြောပေ

ဖြစ်ဟဲ့ ဆို ဖြစ်ရမယ်တဲ့

ခေတ်သစ်လူများ အားအင်တောင့်တင်းပေ

🎷🎺🎻🥁🎹

အခါတော်ရောက်ချိန် နီးလို့လာပေ

ဒေါ်ဒေါ်မမ နှမတို့ရေ

အသဲစွဲချစ်မိတ်ဆွေ ခေတ္တကွဲလို့နေ

အခါတော်ရောက်ချိန် နီးလို့လာပေ

ဒေါ်ဒေါ်မမ နှမတို့ရေ

အသဲစွဲချစ်မိတ်ဆွေ ခေတ္တကွဲလို့နေ

မြို့မနဲ့အတူတကွ လိုက်ပါနိုင်စေ

အောင်စည်ယွန်းသံ ကြားပြီထင့်

ပြည်တော်ဝင်မယ်လေ

ကိုဗစ်နိုင်တင်းကို ကြောက်ခွင့်မသာသူများ

ဟဲ့ နှာခေါင်းစည်း လက်အိတ်တွေမပါဘူးလား ဆိုတော့ ရုံးက မနက်ကတော့ပေးတယ်။ အခုညမပေးဘူးတဲ့။ ဘာလို့လဲ ဆိုတော့ မသိဘူးတဲ့။

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါ ကိုဗစ်နိုင်တင်း (COVID-19) ဖြစ်ပွားမှုဟာ တစ်ကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာနဲ့ ဖြစ်ပွားနေရာမှာ ဧပြီလ ၆ ရက် ညနေ ၄ နာရီအထိ ၁၂သိန်းကျော်အထိ ရောဂါကူးစက်ဖြစ်ပွားနေပြီး၊ သေဆုံးသူ ခြောက်သောင်းကိုးထောင်ကျော် ရှိနေပါတယ်။ ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် လူတစ်ရာမှာ ၂၁ယောက်သေဆုံး လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း ဧပြီလ ၅ ရက် ည ၈ နာရီအထိ ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာနထုတ်ပြန်ချက်အရ ၂၁ ယောက်မှာ ရောဂါပိုးတွေ့ရှိရပြီး အဲဒီထဲက တစ်ဦးသေဆုံးသွားခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရမှု ရှာမတွေ့ခင်ကရော၊ ရှာတွေ့ပြီးချိန်တွေမှာပါ ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် ကြားလာရတာတွေထဲ သူတို့အကြောင်း မပါ ပါဘူး။

ကျယ်ကျယ်လောင်လောင်ကြားလာရတာတွေက ကိစ္စမရှိရင် အိမ်အပြင်မထွက်ကြဖို့၊ ခရီးမသွားကြဖို့၊ မဖြစ်မနေ အိမ်အပြင်ထွက်ရရင်လည်း Mask တပ်ကြဖို့၊ အပြင်က ပြန်လာရင် ဒါမှမဟုတ် အရာဝတ္ထုတစ်ခုခုကို ကိုင်တွယ်ပြီးရင် လက်ဆေးကြဖို့ တိုက်တွန်းကြ နှိုးဆော်ကြ၊ ဆရာဝန်တွေ၊ သူနာပြုတွေအတွက် အကာအကွယ်ပစ္စည်းမလုံလောက်လို့ အော်ကြ ဟစ်ကြ ဆွေးနွေးကြ လှူဒါန်းကြ၊ အိမ်ကနေ အလုပ်လုပ်နိုင်အောင် ဘယ်လိုစီစဉ်လုပ်ကိုင်ကြ ဆိုတာတွေအပြင်၊ အိမ်မှာ မိသားစုနဲ့ ဘယ်လိုနေထိုင်ကြမယ်ဆိုတာတွေထိ သူတို့အကြောင်း တစ်လုံးမှ မကြားရ။ ဒီကြားထဲ ဝတ်စုံပြည့်နဲ့ အရပ်ထဲပိုးသတ်ဆေးလိုက်ဖြန်းတာ ဆက်ဖြန်း၊ ဆက်မဖြန်း ကိစ္စကလည်း ကျယ်ကျယ်လောင်လောင်။

အဲဒီလို တတ်သိနားလည်သူတွေထဲကတစ်ချို့ အိမ်မှာနေပြီး အကြောက်ကြီးကြောက်၊ ကြောက်တဲ့စိတ်ရဲ့ လှုံ့ဆော်မှုနဲ့ အတူ ကိုယ်တိုင်တွင် မဟုတ်ဘူး၊ အခြားသူတွေပါ ကြောက်လာအောင် လူမှုကွန်ယက်တွေမှာ ဖြန့်ဝေကြပြန်ပါတယ်။ သေဖို့ ရာခိုင်နှုန်းနည်းတယ်ဆိုပေမယ့် အခန့်မသင့်ရင် အသက်သေနိုင်တာမို့ သတိထားနေသင့်ပါတယ်။ သို့သော် ကြောက်ဖို့ အခွင့်သာနေသူတွေက ပိုလို့ကြောက်နေကြတယ်လို့ မြင်မိတယ်။ တကယ်တော့ အစိုးရရဲ့ တစ်ရစ်ခြင်း တင်းကြပ်လာတဲ့ အစီအစဉ်တွေအတိုင်း လိုက်နာနိုင်ရင် လုံလောက်တဲ့ အခြေအနေပါ။

ကျွန်တော်တို့ထဲကတစ်ချို့ အဲဒီလို ကြောက်ကန်၊ ကန်နေကြချိန်မှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကို ရှေ့တန်းကနေ ထိပ်တိုက် ရင်ဆိုင်တိုက်ပွဲဝင်နေကြရတာဟာ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း ဆရာဝန်တွေ၊ သူနာပြုတွေချည်း မဟုတ်ပါဘူး။ လူအများ အသုံးပြုပြီး ရောဂါပိုးပါလာနိုင်တဲ့ တစ်ခါသုံး Mask တွေ၊ ချောင်းဆိုးလို့ ဖုံးအုပ်မိလိုက်တဲ့ တစ်ရှူးတွေ၊ နှပ်ညှစ်ပြီး သုတ်လိုက်တဲ့ တစ်ရှူးတွေ အမှိုက်ပုံးထဲတွင် အဆုံးသတ်မသွားပါဘူး။ ကျန်းမာရေးနဲ့အညီ မြို့တော်ကြီး သန့်ရှင်းသာယာနေစေဖို့ အဲဒီရောဂါ ပိုးပါလာနိုင်တဲ့အမှိုက်တွေကို လိုက်သိမ်းနေကြသူတွေဟာ စက်ရုပ်တွေလည်း မဟုတ်ပါဘူး။ မိသားစုရှိတဲ့ နို့စို့အရွယ် ကလေးငယ်တွေ ရှိနေနိုင်တဲ့ စည်ပင်အမှိုက်သိမ်း သန့်ရှင်းရေးဝန်ထမ်းတွေပါ။

ကျွန်တော်သိသလောက် သူတို့ တစ်ရက်နှစ်ကြိမ် အမှိုက်သိမ်းကြရတယ်။ မနက်စောစောတစ်ကြိမ်၊ ညဘက်တစ် ကြိမ်ပါ။ သူတို့ အခုဖြစ်နေတဲ့ ကူးစက်ရောဂါအကြောင်း မသိမရှိဘူး။ သိကြမှာပါ။ သက်ဆိုင်ရာဌာနအကြီးအကဲတွေ ကလည်း သတိပေးကြမှာပါ။ သူတို့ကြောက်လို့ဆိုပြီး အမှိုက်မသိမ်းပဲနေလို့မရပါဘူး။ အဲဒီလို လုပ်နေရလို့ ဆရာဝန် တွေလို အကာအကွယ်ပစ္စည်းတွေ ပါသလားဆိုတော့ မပါပါဘူး။

သတိထားမိသလောက်ပြောရရင် မန္တလေးမြို့တော်ဝန် ဒေါက်တာရဲလွင်ရဲ့ Mask တွေတပ်တာဟာ ၅ ဆအထိ ကာကွယ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့က သူရဲ့လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာမှာ တင်တဲ့ပို့စ်မတိုင်ခင် အရင်ရက်တွေက၊ မန္တလေးမှာ ပိုးရှိလူနာ တစ်ယောက်တွေ့ပြီး အုတ်အော်သောင်းတင်းဖြစ်ပြီးနောက်ပိုင်းအထိ သူတို့မှာ Mask တွေ၊ လက်အိတ်တွေ မပါခဲ့ကြဘူး။ ဟဲ့ ကလေးတွေ ရောဂါတွေဖြစ်နေတာ သိတယ်မဟုတ်လား၊ လက်အိတ်တွေ နှာခေါင်းစည်းတွေ မဝတ်ကြဘူးလားလို့ သတိပေးမိတဲ့အထိပါ။ ဒါဟာ သူတို့အတွက် Mask တွေ၊ လက်အိတ်တွေ ဌာနက ထုတ်မပေးထားဘူးလို့ စွပ်စွဲချင်တာ မဟုတ်ဘူး။ ထုတ်မပေးရကောင်းလားလို့ အပြစ်တင်ချင်တာ မဟုတ်ဘူး။ ထုတ်ပေးထားတာကို မသုံးတာ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သလို၊ တစ်ကြိမ်ပဲသုံးပြီး ထပ်သုံးလို့မရလောက်အောင် ပေကျန်သွားလို့လည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ဘယ်သူတွေ ဘယ်လောက်ကြောက်ပြီး ဘာတွေလုပ်နေနေ သူတို့အလုပ် သူတို့လုပ်နေကြရတာကို သတိရစေချင် တာပါ။ သိစေချင်တာပါ။ အလွန်ကြီးကြောက်ပြီး လူမှုကွန်ယက်ပေါ်မှာ အရူးတွေလို ကြောက်ဖျားဖျားမနေကြဖို့ သတိပေးချင်တာပါ။ ကြောက်တာနဲ့ သတိထားနေတာဟာ လားလားမှမတူပါဘူး။

အရင်ညက သတိထားကြည့်မိတော့ သူတို့မှာ Mask တွေ၊ လက်အိတ်တွေနဲ့မို့ စိတ်သက်သာရာရမိတယ်။ သို့သော် အမှိုက်တောင်းကို လက်တစ်ဆုံးမြှောက်တင် မျက်နှာမော့လို့ အဲဒီအမှိုက်တောင်းက အမှုန်အမွှားတွေက သူတို့ မျက်နှာနဲ့ တစ်ကိုယ်လုံးပေါ် ကျလို့နေတယ်။ အမှိုက်စက ဆံပင်မှာငြိလို့နေတယ်။ ကားပေါ်က အမှိုက်ပုံပေါ် ထိုင်နေသူက လက်လှမ်း ယူတယ်။ အိမ်ရောက်လို့ ရေမချိုးရသေးခင်၊ လက်မဆေးရသေးခင် အဖေအမေပြန်အလာကို ပြေးဖက် မယ့်ကလေးတွေ ရှိကောင်းရှိနေမယ်၊ အမေပြန်အလာ နို့စို့ဖို့စောင့်နေမယ့် ကလေးငယ်တွေ ရှိကောင်း ရှိနေပါလိမ့်မယ်။

ရောဂါဖြစ်ပွားစအချိန်တွေက ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ဟာ လူ့ခန္ဓာကိုယ် ပြင်ပမှာ ဘယ်လောက်ကြာကြာ နေနိုင်တယ်ဆိုတာ ပညာရှင်တွေ တိတိကျကျမသိခဲ့ကြဘူး။ အခုတော့ သိလာရပါပြီ။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အဆုတ်ရောင်ရောဂါ (COVID-19) ကို ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဟာ အလူမီနီယံပေါ်မှာ ၂ နာရီကနေ ၈ နာရီ၊ ခွဲစိတ်ခန်းသုံး လက်အိတ်တွေပေါ်မှာ ၈ နာရီ၊ စတီးပေါ်မှာ ၄၈ နာရီ (နှစ်ရက်)၊ သစ်သားပေါ်မှာ ၄ ရက်၊ ဖန်၊ မှန်ပေါ်မှာ ၄ ရက်၊ စက္ကူပေါ်မှာ ၄ ရက်ကနေ ၅ ရက်၊ ပလပ်စတစ်ပေါ်မှာ ၅ ရက်အထိ နေနိုင်ပါသတဲ့။

ကျွန်တော်တို့တွေ ပိုးကာကွယ်ဖို့သုံးထားတဲ့ အကာအကွယ်ပစ္စည်းတွေမှာ ကပ်ငြိနေမယ့်ပိုးတွေ အဲဒီသန့်ရှင်းရေး ဝန်ထမ်းတွေဆီမှာ အဆုံးသတ်နေလေရော့သလား။ သူတို့မှာ နှာခေါင်းစည်း၊ လက်အိတ်က ပါတစ်ရက် မပါတစ်ရက်။ အမှိုက်ကျုံးတဲ့ ကတ်ထူးပြားတစ်ဖက်၊ အမှိုက်တောင်းတစ်ဖက်နဲ့ လမ်းတကာလှည့်၊ လူတကာ စွန့်ပြစ်ထားတဲ့ အိမ်ပေါက်ဝက အမှိုက်တွေသိမ်းလို့ ကျုံးလို့။ သူတို့လည်း ရောဂါကူးစက်နိုင်တဲ့ သွေးနဲ့သားနဲ့ မိသားစုနဲ့ သေရမှာကြောက်တဲ့ လူသားတွေရယ်ပါ။ သူတို့ကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ဝိုင်းပြီး ဂရုစိုက်ပေးဖို့လိုမယ်ထင်ပါတယ်။ သူတို့က ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေလို အသိပညာပြည့်စုံသူတွေ မဟုတ်ကြဘူးလေ။

အောင်မျိုးထွန်းကျော်

ဧပြီလ ၆ရက် ၂၀၂၀

Credit:PaukPhaw

အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ COVID19 စမ်းသပ်ကုသအောင်မြင်

COVID-19 ကာကွယ်ဆေးအတွက် အမေရိကန်မှာ ဒုတိယအကြိမ်စမ်းသပ်

ဝါရှင်တန်(AP) - အမေရိကန်သုတေသီတွေဟာ နောက်ထပ်လုံခြုံစိတ်ချရတဲ့ ကိုဗစ်နိုင်တင်းကာကွယ်ဆေး စမ်းသပ်မှုတစ်ခုကို ပြုလုပ်ခဲ့တယ်လို့ မနေ့(မတ်လ၉ရက်နေ့)က အေပီသတင်းတစ်ပုဒ်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ အခုတစ်ကြိမ်မှာတော့ အသားအတွင်း ထိုးသွင်းတာ မျိုးမဟုတ်ဘဲ အရေပြားအတွင်းထိုးသွင်းတဲ့စနစ်ကို အသုံးပြုထားတယ်လို့ ဆိုတယ်။

အခုလိုထိုးနှံရာမှာ နာကျဉ်မှုဟာ သာမန်အရေပြားစစ်ဆေးတာလောက်သာ ခံစားရမယ်လို့ မစ်ဆူရီပြည်နယ်၊ ကန်ဇက်မြို့ အစမ်းသပ်ကုတင်ပေါ်မှာ လဲလျောင်နေတဲ့ စေတနာ့ဝန်ထမ်းကို သုတေသီးတစ်ဦးက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ပြောပါတယ်။ ဒါဟာ ဒုတိယအကြိမ်စမ်းသပ်မှုဖြစ်ပြီး၊ ပထမအကြိမ်ကို တနင်္လာနေ့က ပြုလုပ်ခဲ့တာပါ။

"ဒါဟာကျွန်တော်တို့ လုပ်ဖူးသမျှထဲမှာ အရေးကြီးဆုံးစမ်းသပ်မှုပဲ"လို့ ဒေါက်တာဂျွန်အာဗင်၊ ဆေးဝါးသုတေသနစင်တာက စမ်းသပ်မှုအပြီး အေပီကိုပြောပါတယ်။ သူကဆက်ပြီး "ဒီအစမ်းသပ်ခံတွေဟာ အခုလိုအစမ်းသပ်ခံဖို့ တံခါးဝကို ရောက်လာကြတယ်"လို့ ပြောပါတယ်။

အင်နိုးဗီယိုဆေးဝါးသုတေသနစင်တာက တီထွင်ထားတဲ့ ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံခြင်းစမ်းသပ်မှုဟာ ကမ္ဘာအနှံပြန့်နှံ့ နေတာကိုတားဆီးဖို့ လူတွေကိုအိမ်အတွင်း အဓမ္မနေစေတဲ့၊ ကမ္ဘာစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ ရပ်တံ့ထားရစေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်တစ်မျိုးကို ကာကွယ်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာရှာဖွေမှုတွေထဲက အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

အင်နိုးဗီယိုရဲ့လေ့လာမှုဟာ ကန်ဇက်မြို့သုတေသနဓာတ်ခွဲခန်းနဲ့ ပန်ဆယ်ဗေနိယားပြည်နယ်တက္ကသိုလ်က ကျန်းမာတဲ့ စေတနာ့ဝန်ထမ်းလေးဆယ်ကို INO-4800လို့ အမည်ပေးထားတဲ့ ကာကွယ်ဆေးကုထုံးကို နှစ်ကြိမ်စစ်ဆေးဖို့ သတ်မှတ်ထားတာပါ။ အင်နိုးဗီယိုအနေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကသုတေသီတွေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံမှာ အလားတူလေ့လာမှုကို ပြုလုပ်ဖို့ လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဒီအစောပိုင်းစမ်းသပ်မှုတွေမှာ ကာကွယ်ဆေးဟာ အမှန်တကယ်ကာကွယ်နိုင်စွမ်းရှိမရှိ သက်သေပြဖို့၊ နောက်ထပ် ပိုမိုကြီးမားတဲ့ စမ်းသပ်မှုအတွက် လုံခြုံစိတ်ချရမှုရှိမရှိစစ်ဆေးတဲ့ ပထမခြေလမ်းဖြစ်တယ်လို့ ဆိုတယ်။ သုတေသနကောင်းကောင်းလုပ်နိုင်ရင်တောင်မှ ဘယ်ကာကွယ်ဆေးကိုမဆို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်အသုံးမပြုမီ တစ်နှစ်ကျော်ကြာလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ကြောင်း အေပီမှာဖော်ပြထားပါတယ်။

အောင်မျိုးထွန်းကျော်

ညီလေး

မိမိအသုံးပြုပြီးသား ပါးစပ်၊ နှာခေါင်းစည်းကို ပြန်လည်အသုံးပြုနိုင်

မိမိသုံးပြီးသား ပါးစပ်၊ နှာခေါင်းစည်(Mask) ကို ထမင်းပေါင်းအိုး (Rice Cooker) ထဲ ထည့်ပေါင်းပြီး ပြန်သုံးလို့ ရတယ်လို့ ထိုင်ဝမ်အစိုးရက ဒီကနေ့ တရားဝင် ကြေငြာချက်ထုတ်ပါတယ်။

🔹၁🔹 အချိန်အကြာကြီး သုံးထားတဲ့ Mask မဖြစ်ရ။

🔹၂🔹 သန့်နေသေးတယ်လို့ ယူဆတဲ့ Mask ကို ရေလုံးဝမဆေးရ (အရက်ပျံ လုံးဝ မဖျန်းရ)

🔹၃🔹 သုံးပြီးသားကို ခန လေသလပ်ခံထားပြီး ထမင်းပေါင်းအိုးထဲ သူ့အတိုင်း (အခြောက်) ထည့်ပါ။ ဆိုလိုတာ ရေထည့်ပြီး မပေါင်းရ။

🔹၄🔹 ခလုတ် နှိပ်ပြီး ၃-မိနစ် အပူပေး‌ပေါင်းပါ။

🔹၅🔹 သုံးမိနစ် ပြီးရင် ပြန်ထုတ်ပါ။ ပြန်လည်အသုံးပြုလို့ ရပါပြီ။

ကာကွယ်မှုက ၉၈% ကနေ ၉၅% အထိ ကျန်သေးတယ် ဆိုပါတယ်။ မညစ်ပတ်သေးရင် ၃-၄ခါမက ပြန်သုံးလို့ ရတယ် ပြောပါတယ်။ အရေးအကြီးဆုံး သတိထားရမှာက ဆေးရုံ/ဆေးခန်း ပြပြီး ပြန်အလာမှာ သုံးထားတဲ့ Mask ဆိုရင် လုံးဝ အဲဒီလို ပြန်လည်အသုံး မပြုသင့်ပါဘူး။

လင်းလင်းလတ်

သေဖို့ထက် နေဖို့ခက်

တရုတ်တစ်ပြည်လုံးမှာ အများကြီးစဖြစ်တယ် သေတာ သုံးထောင်ပဲသေတယ်။ အဲဒီတော့ ကျွန်တော်တို့ ကြောက်ရမှာက သေတာကို ကြောက်ရမှာမဟုတ်ဘူး။ ကျွန်တော်တို့ ကြောက်ရမှာက သုံးလေးလ တစ်နိုင်ငံလုံး ငုတ်တုတ်ထိုင်စားရမှာ။ အဲဒါကို ကြောက်ရမှာ။ တရုတ်က ကျွန်တော်တို့ထက် ချမ်းသာတယ်။ သူတို့က သုံးလေးလ ထိုင်စားနိုင်တဲ့သူတွေရှိတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ တစ်နေ့လုပ် တစ်နေ့စားတွေ ထိုင်စားရတော့မှာ။ အဲဒီတော့ ကျွန်တော်တို့ တကယ်ကြောက်ရမှာက ကျွန်တော်တို့ဆီ ဝင်လာခဲ့လို့ရှိရင် လာမယ့် Impact (နောက်ဆက်တွဲအကျိုးသက်ရောက်မှု)တွေကို ကြောက်ရတာ။ အဲဒီတော့ ကျွန်တော်တို့ သုံးလေးလထိုင်စားရတော့မှာ။ အကုန်လုံးငြိမ်ရမယ်။ အကုန်လုံး Quarantine (သီးသန့်ခွဲထားခံရမယ်) လုပ်ရမယ်ဆို ကျွန်တော်တို့က အဲဒါ ဒုက္ခရောက်တာ။ အဲဒါကို ကျွန်တော်တို့ စဉ်းစားနေတာ။ ကျွန်တော်တို့က သေမှာကြောက်လို့ အဓိကစဉ်းစားတာမဟုတ်ဘူး။ တစ်ယောက်ချင်း တစ်ယောက်ချင်း သေနိုင်ဖို့ Chance (အခွင့်အလမ်း)က တော်တော်ကို နည်းတယ်လို့ ဒေါက်တာမောင်မောင်ဦး တွဲဖက်ပါမောက္ခ အထွေထွေရောဂါကုသမားတော်က ပြောပါတယ်။

ဒေါက်တာမောင်မောင်ဦးဟာ မန္တလေးမြို့ အထွေထွေရောဂါကုဆေးရုံကြီး ဖျားနာဆောင် (၁)မှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုဗစ်နိုင်တင်း စောင့်ကြည့်လူနာအဖြစ် ကန်တော် နဒီဆေးရုံမှာ ဆေးဝါးကုသမှုခံယူနေတဲ့ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး တံတားဦးမြို့နယ်က အသက် ၂၂နှစ်အရွယ် အမျိုးသမီး မတ်လ၁၇ရက် နံနက်ပိုင်းက သေဆုံးမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြုလုပ်တဲ့သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ သတင်းထောက်တွေကို အခုလိုပြောကြားခဲ့တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

အခုဆောင်းပါးစရေးဖို့ပြင်မိတဲ့ မတ်လ ၁၉ရက် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်တဲ့ သတင်းတွေအရ ၁၉၅နိုင်ငံရှိတဲ့အထဲက ၁၆၆နိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်နိုင်တင်း(COVID19)ရောဂါ ကူးစက်ပြန့်ပွား နေပါတယ်။ လူဦးရေ နှစ်သိန်းခုနှစ်ထောင်ကျော်ကူးဆက်ခံထားရပြီး လူပေါင်း ကိုးထောင်နီးပါး သေဆုံးသွားပြီလို့ ဆိုတယ်။ ဆောင်းပါးတကယ်ရေးဖြစ်တဲ့ မတ်လ ၂၆ရက်နေ့မှာတော့ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ ရောဂါဖြစ်ပွားနေပြီး ရောဂါကူးစက်ခံရသူ လေးသိန်းတစ်သောင်းကျော်၊ သေဆုံးသူ တစ်သောင်းရှစ်ထောင်ကျော် ရှိပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ရဲ့ အဲဒီအချက်အလက်တွေဟာ အချိန်နဲ့တပြေးညီ အချက်အလက် မဟုတ်ပါဘူး။ အချိန်နဲ့ တပြေးညီ အချက်လက်အသစ်တွေတင်ပေးနေတဲ့ ကမ္ဘာ့တိုင်းတာရေးဝဘ် စာမျက်နှာ (worldometers.info) ရဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကဏ္ဍမှာတော့ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ ရောဂါကူးစက်ပျံ့ပွားနေပြီး၊ လူပေါင်းလေးသိန်းရှစ်သောင်းနီးပါး ရောဂါကူးစက်ခံထားရတယ်။ သေဆုံးသူအရေအတွက်က နှစ်သောင်းတစ်ထောင်ကျော် ရှိပါတယ်။ ဒါဟာ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုရဲ့ တစ်ဆယ့်ခြောက်ရာခိုင်နှုန်း တစ်ရာမှာ တစ်ဆယ့်ခြောက်ယောက် သေဆုံးတာပါ။ ဒီနေရာမှာ တစ်ခုပြောစရာရှိလာပါတယ်။ ဆရာဝန်တွေရော နိုင်ငံတော်၏အတိုင်ပင်ခံရဲ့ ကိုဗစ်နိုင်တင်း (COVID19) ရောဂါပိုးရှိသူ နှစ်ယောက်စတွေ့ပြီးနောက်တစ်ရက် ကိုဗစ်နိုင်တင်း (COVID19) နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူလူထုသို့ အသိပေးတင်ပြချက်မှာပါ သေဆုံးနိုင်တဲ့ ရာခိုင်နှုန်း ၄ဒဿမ၄ရာခိုင်နှုန်း ရှိတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ ကမ္ဘာ့တိုင်းတာရေးအဖွဲ့ရဲ့ ဖော်ပြချက်မှာတော့ ရောဂါဖြစ်ပွားသူတွေရဲ့ ၄ရာခိုင်နှုန်းဟာ စိုးရိမ်ရသူတွေသာဖြစ်ပြီး၊ သေဆုံးသူရာခိုင်နှုန်းကတော့ တစ်ဆယ့်ခြောက်ရာခိုင်နှုန်းပါ။ နောက်တစ်ခုက ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ရဲ့ နေ့စဉ်အစီရင်ခံစာတွေထဲက ကာကွယ်ရမယ့် နည်းလမ်းထဲမှာ မတ္ထရစ်စနစ်၊ ကမ္ဘာသုံးယူနစ်စနစ်နဲ့ တစ်မီတာအကွာအဝေးက ပြောဆိုဆက်ဆံကြရင် ကာကွယ်နိုင်တယ်လို့ပြောထားတာကို သုံးပေအကွာဆိုပြီး ပြောဆို လိုက်နာ လုပ်ကိုင်နေကြတယ်။ အခုဖြစ်နေတာဟာ ကမ္ဘာ့ကူးစက်ကပ်ရောဂါပါ။ အရပ်ထဲက လက်သမားဆရာတွေအတိုင်းအတာ တိုင်းသလို တစ်မူး၊ တစ်မတ်ကွာတာ ရိုက်ထည့်လိုက်လို့ရပါတယ်ဆိုတာမျိုး၊ တစ်ပေမကွာ ဆရာမဖြစ် ဆိုတာမျိုး လုပ်ဖို့မသင့်ပါဘူး။ တစ်မီတာဆိုတာ ပေနဲ့တွက်ရင် သုံးပေနှစ်လက္မကျော်၊ သုံးပေသုံးလက္မလောက် ရှိပါတယ်။

လူ့အသက်တစ်ချောင်းဆုံးရှုံးရတယ်ဆိုတာ စိတ်မကောင်းစရာကောင်းပါတယ်။ သို့သော် ရာခိုင်းနှုန်းနဲ့ ကြည့်ရင်နည်းပါတယ်။ ကူးစက်ကပ်ရောဂါဖြစ်လို့ ရောဂါဖြစ်ပွားရာနေရာတွေကို သီးသန့်ခွဲထား၊ ပိတ်ဆို့ထားကြရပါတယ်။ အဲဒီလို ပိတ်ဆို့ထားရတာကြောင့် အလုပ်ပျက် အကိုင်ပျက် ဖြစ်ကြရတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ စား၊ ဝတ်နေရေးကိစ္စက စကားပြောလာပါတယ်။ အထူးသဖြင့် တစ်နေ့လုပ်တစ်နေ့စား အခြေခံလူတန်းစားတွေမှာ ပိုလို့ဒုက္ခရောက်ကြရမှာပါ။

ဒီအခြေအနေတွေအတွက် မြန်မာအစိုးရအနေနဲ့ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုတွေ လုပ်ထားတာတွေ့ ရတယ်။ ရောဂါပိုးတွေ့သူတွေ အစုလိုက်အပြုံလိုက်ဖြစ်လာရင် ထားရမယ့်နေရာတွေ၊ အဲဒီရောဂါဖြစ်သူတွေကို ကူညီစောင့်ရှောက်ဖို့ Volunteer အဖွဲ့အစည်းအတွက် လူစာရင်းတင်ခိုင်း တာတွေ၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေအတွက် ချေးငွေထုတ်ပေးမယ့်အစီအစဉ်တွေ၊ အခွန်လျော့ ပေးမယ့်အစီအစဉ်တွေကို ထုတ်ပြန်ကြေညာထားပါတယ်။ အဲဒါအပြင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တွေရဲ့ ‌ဈေးတက်မရောင်းပါဘူးဆိုတဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်တွေကိုလည်းတွေ့ကြရမှာပါ။ သို့သော်လည်း ပုံမှန်အချိန်တွေမှာတောင် လုယက်မှုတွေနဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုအားနည်းတဲ့အဖြစ်တွေက စိတ်ပူစရာအခြေအနေတွေပါ။

အဲဒီအကြောင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စာရေးဆရာ ကြည်ဇော်ဝင်းက ဆူပူအုံကြွမှု အခြေအနေမျိုးတွေ အထိ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးဖြစ်လာဖို့တော့ မမြင်မိဘူး။ တစ်ခုပဲ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်တဲ့အချိန်မှာ အမျိုးကောင်းသမီးတွေ ဘဝပျက်ရတာမျိုး၊ ခိုးဆိုးလုနှိုက်တွေ ပေါလာနိုင်တာမျိုးတွေတော့ ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ သူ့အမြင်ကို ပြောပါတယ်။

စာရေးဆရာမ မဝင့်(မြစ်ငယ်)ကတော့ အမေစုရဲ့ငွေချေးလုပ်ငန်းစဥ်က အရင်အစိုးရလက်ထက်ကလည်း လုပ်ခဲ့တာပဲ။ အကြွေးယူ လူပျက်စီးခဲ့ကြပြီး အောင်မြင်တာထက် ဒုက္ခရောက်သွားကြတာ များပါတယ်။ ဒို့ရပ်ကွက်တွေမှာ ချေးနည်းမျိုးစုံနဲ့အကြွေးလှည့်ယူကြ၊ ချဲထိုးဖဲရိုက်နဲ့ မိန်းမတွေပါ ပျက်စီးလိုက်ကြတာ မျက်မြင်ပါ။ တကယ်လုပ်ငန်းလုပ်ကြဖို့ စနစ်တကျချေးကြ။ လုပ်ကြပြန်မယ်ဆိုတော့လည်း ရောဂါဘေးရှောင်ရတာတမျိုး၊ ထုတ်လုပ်မှုဖြန့်ဖြူးဖို့ ခက်ခဲတာတမျိုးမို့ ထိရောက်နိုင်ပါမလား။ လောလောဆယ် ရောဂါဘေးရှောင်ရင်း စီးပွားပျက်လာကြမယ်။ ဆင်းရဲသားက ငတ်လာကြရင် လုယက်မယ်၊ ခိုးမယ်၊ တိုက်မယ်။ ကပ်တွေဆိုတာက တစ်ခုနဲ့ တစ်ခု ဆက်လာတတ်တယ်။ ရောဂါဖြစ်တဲ့ ကပ်ပြီးရင်၊ စီးပွားရေးအဆင်မပြေတဲ့ အငတ်ဘေး၊ ငတ်တော့ လုယက်တိုက်ခိုက် လက်နက်ဘေး ဆက်လာဦးမှာပဲလို့ သူရဲ့ ဘာသာရေးယုံကြည်ချက်ကို အခြေခံပြီး ကပ်သုံးပါးအကြောင်း ပြောပါတယ်။ အဲဒါအပြင် ဖြစ်လာမယ့် အခြေအနေမှာ လည်ပတ်နေတာတွေရ ပ်ဆိုင်းသွားကြလေတော့ လည်ပတ်မြဲလည်ပတ်နေမယ့် အရာတွေ ဘာတွေကျန်နေမလဲ နှစ်လုံး၊ သုံးလုံး လောင်းကစားတွေကအစ ရပ်ကွက်ထဲက ဖဲဝိုင်းကြွေဝိုင်းတွေအထိ ပိုအာရုံရောက်ကုန်မယ်။ လည်ပတ်နေတဲ့အရာတွေကမှ ရပ်ကုန်တာလေ အဲဒါတွေပါရပ်သွားအောင် လုပ်ပေးစေချင်တယ်လို့ ထပ်လောင်းပြောပါတယ်။

စာရေးဆရာ သတင်းစာဆရာ သိုက်ထွန်းသက်ကတော့ စည်းစည်းလုံးလုံးနဲ့ ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်း ဖို့လိုမယ်။ အစိုးရအနေနဲ့ ကိုယ်တစ်ယောက်တည်းရုန်းတာထက်၊ အခြားအဖွဲ့အစည်းတွေကိုပါ ပူးပေါင်းပါဝင်လာအောင် ကိုယ်ကစပြီး လုပ်ပြနိုင်ဖို့လိုတယ်။ ဒါဟာ မလုပ်နိုင်လို့ အကူအညီ တောင်းတာမျိုးတော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့။ အခြားအဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း နိုင်ငံရေးအမြတ်ထုတ်ဖို့ အတွက်မဟုတ်ဘဲ ကိုယ့်နိုင်ငံအခြေအနေမှန်ကိုသိပြီး ညီညီညွတ်ညွတ် ပူးပေါင်းပါဝင်သင့်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။

အစိုးရက ရောဂါအတွက် ပြင်ဆင်ထားတာတွေ့ရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ရန်ကုန်၊ မန်းလေး မြို့ကြီးတွေမှာပေါ့။ အမိန့်ညွှန်ကြားချက်တွေထုတ်ပြီး ဧပြီလကုန်ထိ စည်ကားတဲ့ ပွဲလမ်းတွေ မလုပ်ဖို့ ပန်ကြားထားပါတယ်။ SMEတွေအတွက် ငွေချေးမယ်ဆိုတာလည်း သတင်းကောင်းပါပဲ။ အခွန်တွေလည်း လျှော့ချသွားမယ်လို့ ပြောသွားပါတယ်။ ကိုဗစ်နိုင်တင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သီးခြားပြောရရင် ပြင်ဆင်ထားဖို့ အရေးတကြီး လိုအပ်ပါတယ်။ အခုပြင်ဆင်ထားတာတွေလည်း အတိုင်းအတာတစ်ခုထိ လုံလောက်ပါတယ်။ ပြီးပြည့်စုံလောက်အောင် ပြင်ဆင်နိုင်တယ်ဆိုတာ ဘယ်နိုင်ငံမှ မရှိပါဘူး။ အကောင်းဆုံးတော့ သူ့နည်းသူ့ဟန်နဲ့ ပြင်ဆင်ကြသူချည်းပါပဲလို့ စာရေးဆရာ၊ သတင်းစာဆရာ သန်းနိုင်ဦးက ပြောပါတယ်။

မြန်မာအစိုးရရဲ့ ပြင်ဆင်ထားမှုတွေဟာ ဂျပန်နိုင်ငံက ပြင်ဆင်လုပ်ကိုင်နေတာနဲ့ ဆင်ဆင်တူနေတာပါ။ ဒါကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံရောက် အမည်မဖော်လိုသူတစ်ယောက်ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းရာမှာ လူတစ်ယောက်ချင်းကိုတော့ မကြည့်နိုင်ဘူးထင်တယ်။ ဒါ့ကြောင့် လုပ်ငန်းရှင်တွေကိုပဲ အတိုးမဲ့ ငွေချေးပေးမယ် ပြောပုံရတယ်။ တကယ်ကျ အပြောပဲ ရှိသေးတယ်။ ဘာမှ လက်တွေ့အကောင်ထည် မမြင်ရသေးဘူး။ အွန်လိုင်းပေါ်မှာတော့ အကောင်းတွေချည်း ရေးနေကြတာပဲ။ တကယ်တမ်းကျ ဝန်ကြီးချုပ်ရှင်းဇိုးအာဘေက အာချည်းပဲ။ (ရယ်လျှက်)

Mask (ပါးစပ်၊ နှာခေါင်းစည်း) အစိုးရက ထုတ်ပေးတယ်သာပြောတာ သာမန်ပြည်သူတွေ လက်ထဲ ရောက်မလာဘူး။ ဒါကြောင့် လူတွေ အော်နေကြပြီ။ လက်လုပ်လက်စားတွေ အများအားဖြင့် မပြေလည်ဘူး။ အခုက တစ်လအစ ရှိသေးတော့ အသံတွေက သိပ်ကျယ်မလာသေးဘူး။ ဒီထက် ကြာပြီး တစ်လကနေ နှစ်လဖြစ်လာရင်တော့ အတော်ရှုပ်ထွေးလာတော့မယ်။ ကိုယ်တွေ ဝင်ငွေလည်း ထိတာပဲ။ အခြေခံလုပ်ခက လူတိုင်း နည်းတာ ထုံးစံပဲ။ အခြေခံလုပ်ခကို အချိန်ပိုင်းနဲ့ ထပ်ပေါင်းလုပ်မှ ပုံမှန်ပြေလည်တာလေ။ ခုကျ အချိန်တွေ လျော့တော့ အခြေခံလုပ်ခလေးနဲ့ နင်နေတာပေါ့လို့ ပြောပါတယ်။ ဒါဟာသူ့အမြင်တွင် မဟုတ်ဘဲ သူ့မိတ်ဆွေဂျပန်နိုင်ငံသားတွေနဲ့ အမြင်အတူတူပဲလို့လည်း ဆိုပါတယ်။ အဲဒါအပြင် အခြားမိတ်ဆွေ တစ်ဦးကလည်း အလုပ်ကပြန်ရင် Mask (ပါးစပ်၊ နှာခေါင်းစည်း)တွေ ရောက်နေမလားလို့ စာတိုက်ပုံးဖွင့် ဖွင့်ကြည့်ရတာ အမော။ ပြီးတော့လည်း ကလေးတွေကျောင်းပိတ်ထားလို့ ထမင်းဗူး အလကားပေးသတဲ့။ တခါမှမရဘူးပေါင်။ မနက်မနက် ထမင်းဘူးထချက်ပေးနေရတာ လူလည်း ပန်ဒါဖြစ်နေပြီလို့ ပြောပါတယ်။

တရုတ်နိုင်ငံအစိုးရကတော့ ညွှန်ကြားချက်ထုတ်ပြန်ချက်တွေနဲ့အတူ အဲဒီညွှန်ကြားချက် တွေကို မလိုက်နာရင် အရေးယူမယ့် စည်းကမ်းချက်တွေပါ တပါးတည်းပါလာတာကြောင့် အခြေခံ လက်လုပ်လက်စားတွေ အဆင်ပြေတယ်လို့ ပေကျင်းမှာ ပညာသင်ကြားနေတဲ့ မလီလီပန်က ပြောပါတယ်။ သူပြောပုံအရ အလုပ်မလုပ်ရလည်း ပုံမှန်ပေးနေကျ နှုန်းထားအတိုင်း လုပ်ငန်းရှင်တွေက ပေးကြရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒါအပြင် ပညာသင်ကြားရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့လည်း အွန်လိုင်းစနစ်ကို ပြောင်းလဲကျင့်သုံးတာကြောင့် ရောဂါဖြစ်ပွားနေတဲ့ အတောအတွင်း အဆောင်မှာပဲ ဆက်ပြီး စာသင်ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ဆရာတွေအနေနဲ့ ခါတိုင်းစာသင်ခန်းထဲမှာ သင်တာထက် ပိုဂရုစိုက် အားထုတ်ကြတယ်။ ရည်ညွှန်းကိုးကားရမယ့် စာအုပ်လင့်တွေပါ ပါလာတာကြောင့် စာကြည့်တိုက်မှာ သွားရှာစရာမလိုဘူးလို့ ပြောပါတယ်။ အခုရက်ပိုင်းအတွင်း ရောဂါထိန်းချုပ်လာနိုင်လို့ အချို့ပြည်နယ်ကကျောင်းတွေ ပြန်ဖွင့်လာနိုင်ပြီလို့လည်း သူမက ပြောပါတယ်။ သူမတက်နေတဲ့ ပညာရေးတက္ကသိုလ်မှာ ရောဂါဖြစ်ပွားတဲ့ ကာလအတွင်း စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာထိခိုက်မှုတွေကို ကူညီ ဖြေရှင်းပေးဖို့ စိတ်ပညာဌာနက တာဝန်ယူထားတယ်လို့လည်းပြောပါတယ်။

အင်္ဂလန်နိုင်ငံရဲ့ သုတေသီတွေ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ကိုဗစ်နိုင်တင်းဟာ ၂၀၂၁ခုနှစ် နွေဦးရာသီ လောက်အထိ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းပါတယ်။ ဒါကြောင့် အစိုးရအနေနဲ့ ဆေးရုံတွေမလုံလောက်ရင် သုံးဖို့ အပြင်ကပုဂ္ဂလိကဆေးရုံတွေကို အကူအညီတောင်းခံနေရတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ထောက်ခံထားတဲ့ BMJ ဝဘ်စာမျက်နှာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

မန္တလေးက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ကိုဇော်မင်းထွန်းကတော့ ပြောရရင် လက်ရှိကိုဗစ်နိုင်တင်း (COVID-19) က ဘယ်လောက်အထိသွားမှာလဲ။ အဲဒါကို ဘယ်ပညာရှင်တွေရဲ့ဟာ ကျွန်တော်တို့ယူမှာလဲ ဆိုတာကို ပထမဆုံးစဉ်းစားရမယ်။ သုံးလသွားမှာလား၊ ခြောက်လသွားမှာလား၊ တစ်နှစ်သွားမှာလား၊ အဲဒီအတွက်က ရေတိုရေရှည်အစီအစဉ် ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ ဘာရှိလဲပေါ့နော်။ ကျွန်တော်ပြောတာ ကျန်းမာရေးဘက်က ပြောတာမဟုတ်ဘူး။ စီးပွားရေးပိုင်းက ပြောတာဖြစ်ပါတယ်။

အခွန်လျှော့မယ်တို့ နောက်တစ်ခုက ပေးရမယ့်အခွန်ကို ရက်ရွှေ့တယ်ဆိုတာတွေက နောက် ချေးငွေ ထုတ်ချေးမယ် ဆိုတဲ့ဟာတွေက တကယ်အလုပ်ဖြစ်ပါ့မလားဆိုတာ စိုးရိမ်တယ်။ ခုတ်ရာတစ်ခြား၊ ရှရာတစ်ခြားဖြစ်မှာ၊ အနာနဲ့ဆေး တခြားစီ ဖြစ်မှာ နည်းနည်းလေးကြောက်တယ်။

ကျွန်တော်တို့အများစုရဲ့ SME ပေါ့နော် ကျွန်တော်တို့အကြီးတွေကလည်း ပုံမှန်ထိတာပါပဲ၊ အလတ်စားပေါ့နော်၊ အလတ်စားဆိုသော်လည်း အသေးစားများပါတယ်။ အဲဒါတွေကို ပြင်ဆင်ဖို့ Awareness (အသိပညာပေးမှု)ကို လုပ်ဖို့လိုလိမ့်မယ်ဗျ။ ဆိုတော့ စီးပွားရေးသမားတွေအားလုံး သိနေပြီလေ။ စီးပွားကျတော့မယ်၊ ကျနေပြီ၊ အခြေအနေမကောင်းဘူး။ နဂိုတည်းကမှ ကျွန်တော်တို့က နူရာဝဲစွဲ၊ လဲရာ သူခိုးထောင်း လေ။ ကျွန်တော်တို့ နဂိုကမှ စီးပွားမကောင်းဘူး။ မကောင်းတဲ့ ကြားထဲက ဒီဟာဖြစ်လာတယ်။ အဲအတွက်ကို အစိုးရက ဖြေလျှော့တာအပြင်၊ သူတို့လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တဲ့ဟာကို စီးပွားရေးပညာရှင်တွေနဲ့ တိုင်ပင်ပြီးတော့၊ Awareness (အသိပညာပေးမှု) လုပ်ပေးသင့်တယ်။ ဆိုတော့ နီးစပ်ရာဖြစ်ဖြစ် မတူဘူးပေါ့လေ။ ဆိုလိုတာ လက်ရှိမှာတော့ လူစုလူဝေးလုပ်လို့မရဘူးဆိုပေမယ့် ပုံမှန် E-commerce (အွန်လိုင်းချိတ်ဆက်မှုကို အသုံးပြုပြီး၊ အွန်လိုင်းဖြင့် ကုန်ပစ္စည်းရောင်းဝယ်ခြင်း) ဘက်ကဖြစ်ဖြစ် လုပ်သင့်တယ်လို့မြင်တယ်။ အဲဒါလေးတွေ Awareness (အသိပညာပေးမှု) ကိုသေချာရမှ ရေရှည်မှာ ကျွန်တော်တို့ နည်းနည်းလေးပိုပြီး ရပ်တည်ဖို့ လွယ်လိမ့်မယ်။ မဟုတ်ရင် ပြုတ်ဆင်းသွားလိမ့်မယ်။

ယူကေမှာဆို မတ်လ ၁၉၊ ၂၀ရက်မှာ CBT (Community-based Tourism လူမှုအခြေပြု ခရီးသွားလုပ်ငန်း) အနေနဲ့ သူတို့ ကြိုပြီးတော့ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲတစ်ခု လုပ်ထားတယ်။ နိုင်ငံတစ်ခုနဲ့ တစ်ခုမတူဘူး။ စီးပွားရေးအခြေအနေတွေ မတူကြဘူး။ အဲတော့ အနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့ ကြုံရမယ့်ဟာနဲ့ မတူနိုင်ဘူး။ ကျွန်တော်တို့လိုနိုင်ငံလေးမှာ ဘယ်လိုပုံစံရပ်တည်မယ်ဆိုတာ တော်တော်အရေးကြီးတယ်ဗျ။ ဘာလို့ဆိုတော့ တအားကြီး လူလတ်တန်းစား ပျောက်သွားခဲ့ရင် တိုင်းပြည်က နဂိုကမှ ယဲ့ယဲ့ရယ်ဗျ။ စီးပွားရေးအရပြောတာပေါ့နော်။ တော်တော်လေး အဆင်မပြေနေတဲ့အချိန်မှာ ပိုပြီးရှုပ်ထွေးသွားမှာ ကျွန်တော်တော့ ပိုပြီးစိုးရိမ်တယ်။ အဲတွက်ကို ဘယ်လောက်ပြင်ကြမလဲ။ ပြင်မယ်ဆိုတာအတွက်က တကယ်ရော စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေရော Awareness (နားလည်သဘောပေါက်မှု) ရောရှိရဲ့လား။ သူတို့ရော သုံးလ၊ ခြောက်လ၊ တစ်နှစ်အတွက် ပြင်ဖို့ စိတ်ထဲမှာရော တကယ် ဆုံးဖြတ်ပြီးပြီလား။ အဲဒါလေးတွေ လိုတယ်ဗျ။ တကယ်သူတို့မပြင်ချင်ရင် ပြင်ဖို့အဆင်သင့်မဖြစ်သေးရင်လည်း ခက်တယ်။

တိုင်းပြည်တော်တော်များများမှာ Lock Down (လော့ဒေါင်း)ဖြစ်တယ်။ လော့ဒေါင်းဖြစ်သွားခဲ့ရင် ဝန်ထမ်းတွေရဲ့အနေအထား၊ ဒါကတော့ ရေတိုပေါ့။ လက်တလောဖြစ်နေတဲ့ အနေအထား၊ သူတို့အတွက်ကို လုပ်ငန်းရှင်က လခမပေးနိုင်တော့ရင် အဲဒါတွေကို ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံတော်က ဘယ်လိုပုံစံစဉ်းစားမလဲပေါ့။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရရင် လုပ်ငန်းရှင်တွေက၊ ဒါမှမဟုတ် အလှူရှင်တွေက ဆန်လေး သုံးပြည်လောက်ပေးရုံနဲ့ ဒီပြဿနာပြေလည်သွားမှာ မဟုတ်ဘူးဗျ။ ရေရှည် ဆိုလိုတာ တစ်လသွားမှာလား၊ နှစ်လသွားမှာလား၊ သုံးလသွားမှာလား ကျွန်တော်တို့ အဲဒါလေး ကြိုပြီးတော့ နိုင်ငံတော်အပိုင်းကရော၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်အပိုင်းကရော လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တာကို မြန်မြန်လုပ်ဖို့တော့ လိုလိမ့်မယ်။

ချေးငွေလို့ပြောရင်လည်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းဆက်လုပ်ဖို့ရော ကျွန်တော်တို့ အခြေအနေ ပေးမှာလား၊ အဲဒီပိုက်ဆံယူထားပြီး အတိုးပိသွားတာပဲ ထပ်ပြီးအဖက်တင်မှာလား၊ သို့မဟုတ် ဝန်ထမ်းကိုပဲ ပိုက်ဆံချေးလိုက်လို့ အဲဒီပိုက်ဆံကို ဘယ်အချိန်ပြန်ဆက်ရမှာလဲ၊ မနေ့ကပြောသလိုပေါ့နော် (နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံ အစီရင်ခံတင်ပြမှုကို ဆိုလို) တစ်နှစ်အတိုးနှုန်း တစ်ရာခိုင်နှုန်းပေါ့နော်၊ အဲဒါက ဒီတစ်နှစ်အတွင်းမှာ စီးပွားရေး ပြန်နာလန်ထူမယ်လို့ ယူဆလို့လား။

တကယ်တမ်း ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောကြကြေးဆို ကျွန်တော်တို့အားလုံးက ပျောက်သောလမ်းမှာ စမ်းတဝါးဝါး လျှောက်ရမှာဗျ။ ဒီလိုအဖြစ်အပျက်မျိုးက ကျွန်တော်ထင်တယ် Digital Age (ဒစ်ဂျစ်တယ်ခေတ်) ပေါ့နော် ဒီဘက်ခေတ်မှာ ဒါပထမဦးဆုံးဖြစ်တဲ့ ပြဿနာဗျ။ ခါတိုင်းက စစ်ပွဲ တွေလောက်ဖြစ်တာ။ သို့မဟုတ်လည်း နိုင်ငံတစ်ခုနဲ့တစ်ခုဖြစ်တာ။ ဒါဒီလောက်ကြီး ပျံ့တဲ့ဟာ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒီအတွက် ကျွန်တော်တို့ စီးပွားရေးသမားတွေရော၊ ပြည်သူရော၊ နိုင်ငံတော်ရော ဝိုင်းပြီး စဉ်းစားရမယ့်အချက်တွေ ပိုပြီးသုံးသပ်မယ့်အချက်တွေ ပိုပြီးများပြားရှုပ်ထွေးလိမ့်မယ်ဗျ။ ဒီလို Impact (နောက်ဆက်တွဲအကျိုးသက်ရောက်မှု)မျိုးက ရေရှည်ခက်မှာမျိုး ဖြစ်နေတာကိုးလို့ သူ့အမြင်ကို ပြောပါတယ်။

ကိုဗစ်နိုင်တင်း (COVID-19) ကူးစက်ကပ်ရောဂါအတွက် အခုချိန်ထိ ကုသဆေး စမ်းသပ်ရှာဖွေ နေဆဲပါ။ ၂၀၁၆ခုနှစ်က ဂျပန်အစိုးရက ဂီနီနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ အီဘိုလာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကို တိုက်ဖျက်ဖို့ ထုတ်လုပ်ပေးခဲ့တဲ့ ဖာဗီပိုင်ရိုင်ဗာ (favipiravir)ဆေးဟာ လက်ရှိဖြစ်ပွားနေတဲ့ ကိုဗစ်နိုင်တင်း (COVID-19)ရောဂါကုသရာမှာ ထူးခြားမှုရှိတယ်လို့ တရုတ်သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာ ဌာနတာဝန်ရှိသူ မစ္စတာကျန်ရှင်မင်က မတ်လ ၁၇ရက်က သတင်းထောက်တွေကို ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဂျပန်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက အဲဒီဆေးဟာ ရောဂါပျံ့နှံ့ပြီးသား လူနာတွေမှာ သက်ရောက်မှုမရှိဘူးလို့ ပြန်ပြောခဲ့တာပါ။ မတ်လ ၂၀ရက် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာတော့ ကိုဗစ်နိုင်တင်း (COVID-19) ရောဂါစတင်ဖြစ်ပွားရာ တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်မြို့မှာ နောက်ထပ်ရောဂါကူးစက်မှုအသစ် မရှိတော့ဘူးလို့ သတင်းပေးပို့ချက်တွေကို ကိုးကားပြီး ကြေညာထားပါတယ်။ အဲဒါအပြင် ရောဂါကူးစက်ခံရတဲ့ နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ညီညီညွှတ်ညွှတ်နဲ့ ဒီရောဂါကို တွန်းလှန်ဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။

အောင်မျိုးထွန်းကျော်

မတ်လ ၂၆ရက် ၂၀၂၀

Credit : PaukPhaw သေဖို့ထက် နေဖို့ခက် အပိုင်း(၁)

           : PaukPhaw သေဖို့ထက် နေဖို့ခက် အပိုင်း(၂)

စားသုံးကုန်ပစ္စည်များနှင့် ဆေးဝါးများ ဈေးနှုန်းမြှင့်တင်ရောင်းချလျှင် ထောင်ဒဏ်၊ ငွေဒဏ်ဖြင့် အရေးယူခံရမည်

စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန အနေဖြင့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ရောဂါကာလအတွင်း ကိုဗစ်နိုင်တင်း ကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်၊ ကုသရေးဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးအထောက်အကူပြုပစ္စည်းများ၊ ဆေးဝါးများနှင့် စားသုံးကုန်ပစ္စည်းများကို အရေးကြီးကုန်စည်များအဖြစ် သတ်မှတ်ကြေညာလိုက်ပြီး အဆိုပါကုန်ပစ္စည်းများကို ဈေးကွက်အတွင်း ဈေးနှုန်းမြှင့်တင်ရောင်းချခြင်း၊ ဈေးနှုန်းမြှင့်တင်ဖြန့်ဖြူးခြင်း သို့မဟုတ် ဈေးကစားရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် သိုလှောင်ခြင်းများ ဆောင်ရွက်နေသည်ကို စိစစ်တွေ့ရှိပါက အနည်းဆုံးထောင်ဒဏ် ခြောက်လမှ အများဆုံးထောင်ဒဏ် သုံးနှစ်အထိ ချမှတ်မည့်အပြင် ကျပ်ငါးသိန်းထက်မပိုသော ငွေဒဏ်လည်း ချမှတ်ခြင်းခံရမည်ဟု မတ်လ ၃၀ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။

ပြင်သစ်နိုင်ငံသား ၃ဦးနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်မှ မြန်မာအမျိုးသား ၁ဦးတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုးထပ်မံတွေ့ရှိ

အမျိုးသားကျန်းမာရေးဓာတ်ခွဲမှုဆိုင်ရာဌာန (ရန်ကုန်) မှ မတ်လ ၃၀ရက်နေ့၊ ညနေ ၅နာရီ ၁၅မိနစ်အချိန် ထုတ်ပြန်ချက်အရ စောင့်ကြည့်လူနာနှင့် ဆေးရုံတွင် အသွားအလာကန့်သတ်၍ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုလျက်ရှိသော လူနာ(၅၅)ဦး၏ ဓာတ်ခွဲနမူနာများအား စစ်ဆေးခဲ့ရာတွင် ပြင်သစ်နိုင်ငံသား ၃ဦးနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသား တစ်ဦးတွင် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာအဆုတ်ရောင်ရောဂါ (COVID19) ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေ့ရှိရကြောင်း သိရသည်။

ဝေဘာဂီအထူးကုဆေးရုံကြီးတွင် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာအဆုတ်ရောင်ရောဂါ (COVID19)ဖြင့် ဆေးဝါးကုသမှုခံယူနေသည့် အသက် (၆၀) နှစ်အရွယ် ဧည့်လမ်းညွှန် အမျိုးသမီးနှင့် တွေ့ထိဆက်ဆံခဲ့ကြသူ ပြင်သစ်နိုင်ငံသား ခရီးသွားဧည့်သည် ၃ဦးတွင် ရောဂါပိုးတွေ့ရှိရခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါ ၃ဦးအား ရန်ကုန်မြို့ရှိ ဟိုတယ်တစ်ခုမှ ဝေဘာဂီ အထူးကုဆေးရုံသို့ လွှဲပြောင်း ကုသမှုခံယူစေမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရသည်။

၁၄ဦးမြောက် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာအဆုတ်ရောင်ရောဂါ (COVID19) ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ခံရသူမှာ ရှမ်းပြည်နယ် (မြောက်ပိုင်း)၊ ကျောက်မဲ မြို့နယ်တွင်နေထိုင်သော အသက် (၂၄) နှစ်အရွယ် မြန်မာနိုင်ငံသား အမျိုးသားဟု ဆိုသည်။ ၎င်းမှာ မတ်လ ၂၅ရက်နေ့တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့မှ မြန်မာနိုင်ငံ တာချီလိတ်မြို့သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့ကာ တာချီလိတ် မြို့တွင် (၂)ညတာတည်းခိုနေထိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ မတ်လ ၂၇ရက်နေ့ ညနေတွင် တာချီလိတ်မြို့မှ မန္တလေးမြို့သို့ လေကြောင်းဖြင့်ရောက်ရှိခဲ့ပြီး အဆိုပါနေ့ ညနေပိုင်းတွင် ကိုယ်ပိုင်မော်တော်ယာဉ်ဖြင့် မန္တလေးမြို့မှ ကျောက်မဲမြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ၎င်းလူနာမှာ မတ်လ ၂၈ရက်နေ့တွင် အလွန်အမင်း အန်ခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း လက္ခဏာများ ခံစားခဲ့ရသဖြင့် ယင်းနေ့ ညနေပိုင်းတွင် ကျောက်မဲမြို့၊ ပြည်သူ့ဆေးရုံသို့ သွားရောက်ပြသခဲ့ရာ စောင့်ကြည့်လူနာအဖြစ် သီးသန့်ထားရှိ၍ ဆေးကုသမှုခံယူစေလျှက် ဓာတ်ခွဲနမူနာအား ပေးပို့စစ်ဆေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ရန်ကုန်မြို့တွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ရောဂါ(COVID-19)ရှိသူ ၂ဦးထပ်မံတွေ့ရှိ

အမျိုးသားကျန်းမာရေးဓာတ်ခွဲမှုဆိုင်ရာဌာန (ရန်ကုန်)အနေဖြင့် စောင့်ကြည့်လူနာနှင့် ဆေးရုံတွင် အသွားအလာ ကန့်သတ်၍ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုလျက်ရှိသော လူနာ (၈၂)ဦး၏ ဓာတ်ခွဲ နမူနာများအား စစ်ဆေးခဲ့ရာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ရောဂါ(COVID-19)ရှိသူ ၂ဦးတွေ့ရှိကြောင်းနှင့် ကျန် ၈၀ဦးတွင် ကင်းရှင်းကြောင်း မတ်လ ၂၉ရက် ည ၁၀နာရီ ခွဲက ထုတ်ပြန်ကြေညာသည်။

နှစ်ဦးထဲမှ တစ်ဦးမှာ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ်၊ ပုလဲမြို့သစ်တွင် နေထိုင်သော အသက် (၄၄) နှစ်အရွယ် မြန်မာနိုင်ငံသား အမျိုးသားဖြစ်ပြီး မတ်လ ၂၃ရက်နေ့တွင် ထိုင်းနိုင်ငံမှ မြန်မာနိုင်ငံသို့ မြဝတီမြို့မှတစ်ဆင့် ဝင်ရောက်ခဲ့ကာ မတ်လ ၂၆ရက်နေ့တွင် မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ထိုသူမှာ မတ်လ ၂၆ ရက်နေ့တွင်ပင် ဖျားခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်းရောဂါလက္ခဏာများ ခံစားခဲ့ရသဖြင့် ပြည်သူ့ဆေးရုံ၊ ပုလဲမြို့သစ်၌ စောင့်ကြည့်လူနာအဖြစ် ဆေးကုသမှုခံယူကာ ဓာတ်ခွဲနမူနာအား ပေးပို့စစ် ဆေးခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါလူနာအား ဝေဘာဂီအထူးကု ဆေးရုံသို့ လွှဲပြောင်းကုသမှု ခံယူစေမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ကျန်တစ်ဦးမှာ မတ်လ ၂၇ရက် နံနက် ၁နာရီ ၄၅မိနစ်က အတည်ပြုထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ မင်္ဂလာတောင်ညွန့်မြို့နယ်တွင်နေထိုင်သူ အသက် (၆၉)နှစ်အရွယ် မြန်မာနိုင်ငံသား၊ နှာခေါင်းကင်ဆာရောဂါကို ဩစတြေးလျနိုင်ငံတွင် (၁) လခန့် သွားရောက်ကုသခဲ့သူနှင့် အနီးကပ်ထိတွေ့ခဲ့သည့် အသက် (၄၅) နှစ် အရွယ် မြန်မာနိုင်ငံသား အမျိုးသားဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ရောဂါ (COVID-19)ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာများ တွေ့ရှိလာသဖြင့် အဆိုပါလူနာများနှင့် အနီးကပ်ထိတွေ့ဆက်စပ်မှုရှိသူများအား ရှာဖွေဖော်ထုတ်ပြီး အသွားအလာတားမြစ်ပိတ်ပင်၍ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်းလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင့် ကျန်းမာရေးနှင့်အားကစားဝန်ကြီးဌာနမှ ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ခံထားရသည့် လူနာများ သက်သာကောင်းမွန်လျက်ရှိ

အမျိုးသားကျန်းမာရေးဓာတ်ခွဲမှုဆိုင်ရာဌာန(ရန်ကုန်)မှ မတ်လ ၂၈ရက် ည၈နာရီ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရ ယမန်နေ့များက ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ရောဂါ(COVID19)ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ ၈ဉီးအနက် ချင်း ပြည်နယ်၊ တီးတိန်ပြည်သူ့ဆေးရုံတွင် ကုသမှုခံယူလျက်ရှိသော လူနာ (၁) ဦး၊ ရန်ကုန်မြို့၊ ဝေဘာဂီအထူးကုဆေးရုံကြီးတွင် ကုသမှုခံယူလျက်ရှိသော လူနာ (၄) ဦးနှင့် မန္တလေးမြို့၊ ကန်တော်နဒီဆေးရုံတွင် ကုသမှုခံယူလျက်ရှိသော လူနာ (၁) ဦး၊ နေပြည်တော် ပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးတွင် ကုသမှုခံယူလျက်ရှိသော လူနာ (၁) ဦး၊ စုစုပေါင်း (၇) ဦးတို့၏ ကျန်းမာရေးအခြေအနေမှာ သက်သာကောင်းမွန်လျက်ရှိပြီး၊ ရန်ကုန် ပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးမှ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ အသက် (၆၀) နှစ်အရွယ် ဧည့်လမ်းညွှန် အမျိုးသမီးအား ဝေဘာဂီအထူးကုဆေးရုံကြီးသို့ လွှဲပြောင်းကုသပေးလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် ယမန်နေ့ ညနေ ၆နာရီက ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးခဲ့သည့် လူနာ ၄၄ဉီးတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက် ရောဂါ(COVID19)ပိုးမတွေ့ရှိရကြောင်း သိရသည်။ 

ရန်ကုန်နှင့် နေပြည်တော်တွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါပိုး (COVID-19)ကူးစက်ခံရသူ သုံးဦး ထပ်မံတွေ့ရှိ

အမျိုးသားကျန်းမာရေးဓာတ်ခွဲမှုဆိုင်ရာဌာန (ရန်ကုန်) မှ ယနေ့နံနက် ၁၂နာရီ ၁၅မိနစ်အချိန် ထုတ်ပြန်ချက်အရ နေပြည်တော်နှင့် ရန်ကုန်မြို့တို့မှ စောင့်ကြည့် လူနာများထဲတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကူးစက်ရောဂါ (COVID-19)ရှိသူ (၃) ဦး ထပ်မံတွေ့ရှိကြောင်း သိရသည်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ အင်းစိန်မြို့နယ်မှ အသက် (၂၉) နှစ်အရွယ် အမျိုးသားသည် မတ်လ ၂၅ရက်နေ့က ရောဂါပိုးတွေ့ရှိကြောင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အင်းစိန်မြို့နယ်မှ အမျိုးသားနှင့်အတူ ဘာဘေးဒိုးနိုင်ငံ၊ အင်္ဂလန်နိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့မှ မတ်လ ၂၁ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာကြောင်း၊ ရောဂါပိုးရှိသူနှင့်အတူ ပြန်လာသည့် ၎င်းအား မတ်လ ၂၆ရက်မှစ၍ ဝေဘာဂီအထူးကုဆေးရုံကြီးတွင် အသွားအလာ တားမြစ်ပိတ်ပင် စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခဲ့ကြောင်း၊ ယင်းနေ့မှာပင် အဆိုပါလူနာထံမှ ဓာတ်ခွဲနမူနာရယူ၍ စစ်ဆေးခဲ့ရာတွင် ရောဂါပိုးတွေ့ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ ဗဟန်းမြို့နယ်နေ အသက် (၆၀) နှစ်အရွယ် ဧည့်လမ်းညွှန် အမျိုးသမီးသည်ချောင်းဆိုးခြင်း၊ အန်ခြင်း လက္ခဏာများဖြင့် ရန်ကုန်ပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးသို့ မတ်လ ၂၆ရက်နေ့တွင် သွားရောက်ပြသခဲ့ကြောင်း၊ ပြင်းထန်အဆုတ်ရောင်ရောဂါလက္ခဏာများ တွေ့ရှိရသဖြင့် စောင့်ကြည့်လူနာအဖြစ်သတ်မှတ်၍ ကုသပေးလျက်ရှိသူဖြစ်‌ကြောင်း၊ ၎င်းမှာ ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ လွန်ခဲ့သော (၁၄) ရက်အတွင်း ခရီးသွားရာဇဝင်မရှိသော်လည်း ပြင်သစ်နိုင်ငံသား ခရီးသွားများနှင့်အတူ ဧည့်လမ်းညွှန်အဖြစ် ခရီးသွားခဲ့ဖူးကြောင်း၊ အဆိုပါ ဧည့်လမ်းညွှန်လူနာထံမှ ဓာတ်ခွဲနမူနာရယူ၍ စစ်ဆေးခဲ့ရာ ရောဂါပိုးတွေ့ရှိရခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

နေပြည်တော်မှ အသက်(၅၈)နှစ်အရွယ် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံသူ အမျိုးသမီးသည် မတ်လ ၁၇ရက်နေ့တွင် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ၊ ဂျီနီဗာမြို့မှ ဘန်ကောက်မြို့၊ ထိုမှတစ်ဆင့် မတ်လ၁၈ရက်နေ့တွင် နေပြည်တော်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်သို့ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ဟိုတယ်တစ်ခုတွင် သီးခြားထားရှိ၍ Hotel Quarantine ဆောင်ရွက်စဉ် မတ်လ ၂၂ရက်နေ့တွင် ဖျားခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ ဝမ်းသွားခြင်းလက္ခဏာများ ခံစားခဲ့ရကြောင်း၊ မတ်လ ၂၆ရက်နေ့တွင် နေပြည်တော် ခုတင် (၁,၀၀၀) ဆံ့ အထွေထွေရောဂါကုဆေးရုံကြီးသို့ တက်ရောက် ဆေးကုသမှု ခံယူရသဖြင့် အဆိုပါလူနာထံမှ ဓာတ်ခွဲနမူနာရယူ၍ ပေးပို့ စစ်ဆေးခဲ့ရာ ရောဂါပိုး တွေ့ရှိရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါလူနာသည် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံတွင်ရှိစဉ် မတ်လ ၁၃ရက်နေ့က ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကူးစက်ရောဂါ(COVID-19) ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာဖြစ်သော ၎င်း၏ ဖခင်နှင့် (၂) နာရီကြာ အနီးကပ် ထိတွေ့ခဲ့သည့်ရာဇဝင်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ယခင်နေ့များက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ရောဂါ(COVID-19) လူနာများ၏ ဓာတ်ခွဲနမူနာများအား ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့၏ ရည်ညွှန်းဓာတ်ခွဲခန်းသို့ ပေးပို့စစ်ဆေးခဲ့ရာ ဓာတ်ခွဲအဖြေများ ကိုက်ညီမှုရှိကြောင်းတွေ့ရှိရသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ရောဂါ (COVID-19)ရှိသူ စုစုပေါင်း ၈ဦး ရှိလာပြီဖြစ်သည်။

အောင်မျိုးထွန်းကျော်

ရန်ကုန်နှင့် မန္တလေးတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါပိုး(COVID-19)ကူးစက်ခံရသူ ထပ်မံတွေ့ရှိ

အမျိုးသားကျန်းမာရေးဓာတ်ခွဲမှုဆိုင်ရာဌာန (ရန်ကုန်) မှ ယမန်နေ့၊ ည ဓာတ်ခွဲ စစ်ဆေးမှု အဖြေများအရ စောင့်ကြည့် လူနာ (၂) ဦးတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ရောဂါပိုး(COVID-19) တွေ့ရှိကြောင်း ယနေ့နံနက် ၁နာရီ ၄၅မိနစ်က ထုတ်ပြန်ရာ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးမှဟု သိရသည်။

မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ချမ်းမြသာစည်မြို့နယ်တွင်နေထိုင်သော အမေရိကန်နိုင်ငံသားခံယူထားသူ မြန်မာလူမျိုး၊ အသက် (၃၃) နှစ်ရွယ် အမျိုးသားသည် အမေရိကန်နိုင်ငံမှ မြန်မာနိုင်ငံ၊ ရန်ကုန်မြို့သို့ မတ်လ ၁၉ ရက်နေ့ ညနေ (၆) နာရီတွင် ကာတာလေကြောင်းလိုင်း(Qatar Airline)ဖြင့် ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့ပြီး တောင်ဥက္ကလာမြို့နယ်တွင် တစ်ညအိပ်နေထိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ မတ်လ ၂၀ရက်၊ ည(၁၀)နာရီတွင် ရန်ကုန်မြို့မှ မန္တလေးမြို့သို့ ခိုင်မန္တလေး အဝေးပြေး မှန်လုံယာဉ်ဖြင့် စီးနင်းလိုက်ပါလာပြီး ကားဂိတ်မှ ချမ်းမြသာစည်မြို့နယ်ရှိနေအိမ်သို့ မီနီအိုးဝေဖြင့် စီးခဲ့ကြောင်း၊ မတ်လ ၂၂ရက်နေ့မှစတင်၍ ဖျားခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်းနှင့် မောပန်းခြင်း လက္ခဏာများ ခံစားခဲ့ရသဖြင့် မတ်လ ၂၅ရက်နေ့တွင် မန္တလေးပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးသို့ သွားရောက်ပြသခဲ့ရာ ကန်တော်နဒီဆေးရုံသို့ လွှဲပြောင်း၍ စောင့်ကြည့်လူနာအဖြစ် ကုသမှုခံယူနေသူဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ မင်္ဂလာတောင်ညွန့်မြို့နယ်တွင်နေထိုင်သူ အသက် (၆၉)နှစ်အရွယ် မြန်မာနိုင်ငံသား အမျိုးသားသည် နှာခေါင်းကင်ဆာရောဂါကို ဩစတြေးလျနိုင်ငံတွင် (၁) လခန့် ဆေးကုသမှုခံယူခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့ အပြန်တွင် စင်္ကာပူနိုင်ငံ၌ (၄) ရက်ခန့် နေထိုင်ခဲ့ပြီးနောက် မတ်လ ၁၄ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိကြောင်း၊ မတ်လ၁၈ရက်နေ့မှစတင်၍ ဖျားခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်းနှင့် လည်ချောင်းနာခြင်း လက္ခဏာများ ခံစားခဲ့ရသဖြင့် မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့မှစတင်၍ ရန်ကုန်ပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးတွင် စောင့်ကြည့်လူနာအဖြစ် အထူးကြပ်မတ်ခန်း(ICU)တွင် ကုသမှုခံယူနေသူဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် မတ်လ ၂၇ ရက်နေ့ထိ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ရောဂါပိုး(COVID-19)တွေ့ရှိသူ စုစုပေါင်း ၅ ဦးရှိပြီဖြစ် သည်။ မတ်လ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်နယ် တီးတိန်မြို့ နှင့် ရန်ကုန်မြို့ မှ နှစ်ဦး၊ မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့မှ တစ်ဦး၊ မတ်လ ၂၇ ရက်နေ့တွင် မန္တလေးမြို့ နှင့် ရန်ကုန်မြို့မှ နှစ်ဦးရောဂါပိုးတွေ့ရှိခဲ့ရာ ရန်ကုန်မြို့တွင် ၃ ဦး၊ တီးတိန်မြို့တွင် ၁ ဦး နှင့် မန္တလေးမြို့တွင် ၁ ဦး ရောဂါပိုး တွေ့ရှိထားကြောင်း ကျန်းမာရေးနှင့်အားကစားဝန်ကြီးဌာန ထုတ်ပြန်ချက်များအရ သိရသည်။

အောင်မျိုးထွန်းကျော်

ရခိုင်ဘာသာနဲ့ ကိုဗစ်နိုင်တင်း(COVID19)အသိပညာပေး ပိုစတာ

စကောကရင်ဘာသာနဲ့ ကိုဗစ်နိုင်တင်း(COVID19)အသိပညာပေး ပိုစတာ

ပိုးကရင်ဘာသာနဲ့ ကိုဗစ်နိုင်တင်း(COVID19)အသိပညာပေး ပိုစတာ

တီးတိန်ဘာသာနဲ့ ကိုဗစ်နိုင်တင်း(COVID19)အသိပညာပေး ပိုစတာ

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ကပ်ရောဂါ မိမိကစ ကာကွယ်ပါ

ကုလားပဲတွေ ဘယ်မလဲ

ဘုရားကြီးဈေးက မနက် လေးခွဲလောက် အိပ်ယာနိုးတယ်။ ဒီမနက်တော့ ထမင်းကြော်နဲ့ အကြော်လေးနဲ့ စားရရင်ကောင်းမှာလို့ တွေးမိတာနဲ့ ရောက်ဖြစ်တယ်။ ခါတိုင်းတော့ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်က ထမင်းကြော်နဲ့ ကြက်ဥမွှေကြော်နဲ့ စားတယ်ပေါ့။ ပလာတာ၊ ထပ်တရာကြော်တဲ့ ဒယ်ထဲကထွက်လာတဲ့ ကြက်ဥမွှေကြော်က စားရတာ ဘက်သက်ကြီး။ သိပ်အဆင်ပြေလှတယ် မရှိဘူး။ အံမယ် ဈေးက အတော်စည်ပါ့လား။

အကြော်ဆိုင်ရှေ့ရောက်တော့ အကြော်ဒယ်ထဲကဆီက ပွက်သေးထစရှိသေးတယ်။

အစ်မကြီး အကြော်ရတော့မလား။

နည်းနည်းတော့စောင့်ရဦးမယ်။ ဘယ်လောက်ဖိုးယူမှာလဲ။

ဘယ်အကြော် အရင်ရမှာလဲဗျ။

ဗယာကြော်ရမယ်။ တိုဟူးကြော်ရမယ်။

ဗယာကဘယ်လောက်။ တိုဟူးက ဘယ်လောက်လဲ။

ဗယာတစ်ခု ၅၀။ တိုဟူးက ၁၀၀။

အဲဒါဆို ဗယာကြော်ပဲ ၅၀၀ဖိုးယူမယ်။

တော်တော်ကြာကြာစောင့်ရဦးမှာမို့ ဟိုကြည့်ဒီကြည့်။ ဗာဒံ(ဗန်ဒါ)ပင်က အရွက်ကြွေတဲ့အချိန်သာ စိတ်ညစ်ရတာနော်။ အခုတော့လည်းကြည့်ပါဦး အရွက်လေးတွေက စိမ်းပြီး ထပ်နေတာ အတော်အရိပ်ကောင်းရတာပဲ။

အဆက်အစပ်မရှိ ပါးစပ်ကထွက်လာတဲ့စကားကို အကြော်သည်အစ်မကြီးက ဟုတ်တယ်လို့ ထောက်ခံတယ်။

ဈေးသည်တွေက ဒီကမဟုတ်ဘူး ထင်တယ်နော် အစ်မကြီး။

ဟုတ်တယ်။ ကျောက်ဆည်၊ မြစ်ငယ်၊ ကံတလူ၊ စစ်ကိုင်းဘက်က လာကြတာ။ ဖောက်သည်ပေးကြတာလေ။

ဪ အစ်မကြီးရော ဘယ်ကတုန်း။

တောင်ရွာသစ်က။

တောင်ရွာသစ်က ဘယ်နားမှာလဲ။

ဒါလေးတောင်မသိဘူးလားဆိုတဲ့ အကြည့်နဲ့ ဗယာကြော်‌ဖောက် ရင်း လှမ်းကြည့်တယ်။

၄၂လမ်း ကုန်းကျော်တံတားတောင်ဘက်ကလေ။

ဪ သိပြီ။ ပါးစပ်ကထွက်မလာပါဘူး။ မနက်စောစောစီးစီး အမင်္ဂလာ ဖြစ်မှာစိုးလို့လေ။ ဟိုတစ်နေ့က မီးလောင်တဲ့ရပ်ကွက်ပဲ။ မိတ်ဆွေတစ်ယောက် အိမ်တောင်ပါသွားသေးတာပဲ။

ဟဲ့ မကြည် မနက်က ဈေးမီရဲ့လား။

လမ်းမျက်နှာချင်းဆိုင် လမ်းဘေးဈေးခင်းတော့မယ့်အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ကို အကြော်သည် အစ်မကြီးက လှမ်းအော်တယ်။

မီတယ်လေ။ အစ်မနိုးလို့ တော်သေးတယ်။ ဒါတောင် ကားကထွက်တော့မှာမို့ တရပ်ကွက်လုံးကြားအောင် အော်လိုက်ရသေးတယ်။

မှတ်ပုံတင်လုပ်တာ ပြီးခဲ့ပြီးလား။

ပြီးခဲ့ပြီအေ့။ သုံးသောင်းလောက် ကုန်ခဲ့တယ်။

အစ်မကြီး မှတ်ပုံတင်လုပ်တာ အဲဒီလောက်ကုန်သလား။

မသိပါဘူး။ ငါ့မောင်ရယ်။ ဒဏ်ကြေးဆိုလား။ အဲဒါကြောင့်ကုန်ဝာာတဲ့။

အစ်မက ဒီအရွယ်ရောက်နေပြီ မှတ်ပုံတင်မရှိဘူးလား။

အစ်မမဟုတ်ဘူး။ အစ်မသားပါ။ ဒီကောင်အသက် ၂၀ပြည့်တာ မြန်လိုက်တာဟယ်။ ၂၀၀၀‌က မွေးတာလေ။ အလုပ်တစ်ဖက်နဲ့ဆိုတော့ မှတ်ပုံတင်လုပ်ဖို့ သတိမထားမိလိုက်ဘူး။ ကိုယ်က ကလေးလေး ထင်‌သေးတာ။

ဟဲ့ မကြည် အံမယ် ဦးစီးမှူးလေးက သဘောကောင်းတယ်အေ့။ ဟိုတိုက်နယ်မှူးဆိုတာတော့ လူလေးငယ်၊ ရာထူးလေးရှိတော့။ ထောင့်မကျိုးချင်ဘူး။

သူ့အပြောကြောင့် ကျွန်တော် ပြုံးမိလိုက်တယ်။ သဘောကောင်းတဲ့သူက သူ့ကို ကူညီလိုက်ပုံရပြီး၊ ထောင့်မကျိုးတဲ့သူက ကြပ်လိုက်ပုံရတယ်။

ဒါတောင်အစ်မက သက်သာလာတာ ငါ့မောင်ရဲ့။

ဟုတ်လား ဘယ်လိုသက်သာလာတာလဲ။

ကျမ်းကြိမ်ရင် သုံးသောင်း၊ ကျမ်းမကြိမ်ရင် ငါးသောင်းလေ။

အစ်မတော့ ငါးဦးကော်မတီဆိုလားအေ။ အဲဒါမသွားတတ်၊ မလုပ်တတ်လို့ တစ်သောင်းခွဲပေးလိုက်ရတယ်။ ဖွားစားရင်းမရှိလို့တဲ့ ------မြို့နယ်ရုံးသွားရသေးတယ်။ အဲဒါ ၈၀၀၀ပေးခဲ့ရတယ်။

ကလေးက အိမ်ထောင်စုထဲ မထည့်ရသေးလို့လား။

ထည့်ထားပါတယ်ဟယ်။ ရှိလည်းရှိပါတယ်။ အဲဒါ ဘာဖိုးလဲမသိဘူး တစ်သောင်းခွဲထပ်တောင်းလို့ ကျုပ်မရှိတော့ဘူး။ ပါဝာာကုန်ပြီလို့ ပြောရတယ်။ အဲဒါ ဦးစီးမှူးလေးက မပါရင်နေပါ့စေ။ ကျွန်တော်စိုက်ပေးပါ့မယ်ပြောလို့ အဆင်ပြေသွားတာ။

ဪ ဩ

နောက်ပြီးအေ။ ကိုယ့်လူမျိုးအချင်းချင်း ကျမ်းကြိမ်ရတာကြီးတော့ မကြိုက်ပါဘူးအေ။

သူတို့မှာလည်း ပြဌာန်းချက်တွေအတိုင်း လုပ်ရတာနေမှာကိုး အစ်မရဲ့။ အစ်မကတော့ ကိုယ့်လူမျိုးအချင်းချင်းဆိုတဲ့စိတ်နဲ့ ဘယ်ခံချင်ပါ့မလဲ။ သူတို့ကြ လူမျိုးပေါင်းစုံနဲ့ ဆက်ဆံနေရတာ‌လေ။

ငါ့မောင် ဘယ်လောက်ဖိုးထည့်ရမလဲ။

မကြည်က မေးတယ်။

အစကတော့ ငါးရာဖိုးယူမလို့ပဲ။ အခုတော့ အိမ်ကလူတွေပါ စားရအောင် တစ်ထောင်ဖိုးထည့်လိုက်ပါအစ်မ။

အစ်မရေ သူ့ထည့်ပေးပြီးရင် ကျွန်မဈေးခင်းတော့မယ်။

အေး အေး မကြည်။

ဒယ်ထဲက အကြော်ဆည်လို့ရမရကြည့်ရင် အကြော်သည် အစ်မကြီးပြန်ဖြေတယ်။

အကြော်ထုပ်ဆွဲ ထွက်လာတော့ ဆွမ်းလောင်းဖို့ လိုတဲ့အခါ အော်ဒါမှာလို့ရတယ်နော် ငါ့မောင်။

ဟုတ်ကဲ့ အစ်မကြီး။

အကြော်ထုပ်ကြီး လက်ကဆွဲ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ရောက်တော့။

ညီလေး ထမင်းကြော်တစ်ပွဲ‌ပေးပါ။

ကြက်ဥကြော်ပါသေးလား ဘောစိ။

ဒီနေ့တော့ တော်ပြီကွာ။ ငါအကြော်ဝယ်လာတယ်။

လာချပေးတဲ့ ထမင်းကြော်နဲ့ ဗယာကြော်ကို စားရင်း အရသာခံကြည့်တယ်။

ဪ ဆန်ကြမ်းများများနဲ့ ကြော်ထားတာပါလား။

အောင်မျိုးထွန်းကျော်

ဂျပန်တုပ်ကွေးဆေးဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကုသရာမှာ ထိရောက်တယ်လို့ တရုတ်ပြောဆိုချက်ကို ဂျပန်ငြင်းဆို

ဒီနေ့အွန်လိုင်းမှာ ပျံ့နှံ့နေတဲ့ ကိုဗစ်နိုင်တင်း(Covid-19)ကုသဆေး တွေ့ပြီဆိုတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံက ပြောဆိုတဲ့သတင်းဟာ အမှန်ဖြစ်ပေမယ့် ဆေးကတော့ ၂၀၁၆ခုနှစ်က ဂီနီနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ အီဘိုလာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကို တိုက်ဖျက်ရာမှာ အသုံးပြုခဲ့တဲ့ ဆေးသာဖြစ်တယ်။ ကမ္ဘာနိုင်ငံတော်တော်များများမှာ လက်ထဲရှိပြီးသား ဗိုင်းရပ်စ်သတ်တဲ့ ဆေးဝါးတွေကိုအသုံးပြုပြီး ကိုဗစ်နိုင်တင်း(Covid-19)ကုသနိုင်ဖို့ ကြိုးစာနေကြတာပါ။ ဒီအကြောင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က တစုံတရာထောက်ခံပြောဆိုခြင်းမရှိသေးတာကို သတိချပ်ပါ။ အခုသတင်းက အဲဒီပျံ့နှံ့နေတဲ့ သတင်းအပြည့်အစုံကို ဘာသာပြန်ပေးထားတာပါ။ မြန်မာလူမှုကွန်ယက်ပေါ်မှာ ပျံ့နှံ့နေတဲ့ ကုသဆေးတွေ့တယ်ဆိုတဲ့ သတင်းဟာ သတင်းထိပ်ဆုံးအဖွင့်လေးတွင် ဘာသာပြန်ထားတာဖြစ်ကြပြီး သတင်းအပြည့်အစုံမှာ ဂျပန်က အဲဒီဆေးရဲ့ကန့်သတ်ချက်တွေကို ထောက်ပြထားပါတယ်။

တရုတ်ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတွေက တုပ်ကွေးရောဂါသစ်တွေကို ကုသရာမှာ ဂျပန်နိုင်ငံက အသုံးပြုခဲ့တဲ့ ဆေးတစ်မျိုးဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်လူနာတွေမှာ ထိရောက်မှုရှိတာကို တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း ဂျပန်မီဒီယာကို ပြီးခဲ့တဲ့ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ပြောပါတယ်။

ဝူဟန်နဲ့ ရှန်ကျန်ဆေးရုံးတွေမှာရှိတဲ့ လူနာ ၃၄၀ကို ဖူဂျီဖလင်ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးက ထုတ်လုပ်တဲ့ ဖာဗီပိုင်ရိုင်ဗာ (favipiravir)ဆေးကို စမ်းသပ်အသုံးပြုခဲ့ရာမှာ အားတက်စရာရလဒ်တွေထွက်လာတယ်လို့ တရုတ်သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာဌာနတာဝန်ရှိသူ မစ္စတာကျန်ရှင်မင်က ပြောပါတယ်။

"ဒါဟာ ကုသမှုမှာထိရောက်ပြီး လုံးဝလုံခြုံစိတ်ချရတယ်"လို့ ကျန်က အင်္ဂါနေ့မှာ သတင်းထောက်တွေကို ပြောခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီဆေးပေးခံရတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ ရှန်ကျန်က လူနာတွေဟာ ၄ရက်အကြာမှာ သက်ရောက်မှုရှိလာပြီး ဆေးအပေးမခံရတဲ့ လူနာတွေရဲ့ ၁၁ရက်နဲ့နှိုင်းယှဉ်ရင် ဗိုင်းရပ်စ်ကင်းစင်သွားတယ်လို့ NHK ပြည်သူ့အသံလွှင့်ဌာနက ပြောပါတယ်။

အဲဒါအပြင် ဖာဗီပိုင်ရိုင်ဗာ (favipiravir)ဆေးအပေးခံရတဲ့ လူနာ ၉၁ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရဲ့ အဆုတ်အခြေအနေဟာ ဆေးအပေးမခံရတဲ့ လူနာ ၆၁ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် တိုးတက်မှုရှိကြောင်းကို X-rays(အိတ်စရေး ဓာတ်မှန်) နဲ့ အတည်ပြုနိုင်ခဲ့တယ်။

၂၀၁၄ခုနှစ်က အာဗီဂန်(Avigan)လို့ လူသိများခဲ့တဲ့ ဖာဗီပိုင်ရိုင်ဗာ (favipiravir)ဆေးထုတ်လုပ်ခဲ့တဲ့ ဖူဂျီဖလင် တိုယာမာ ဓာတုဗေဒဌာန ကတော့ အထက်ပါပြောဆိုချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက်ပေးဖို့ ငြင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။

ကျန်ရဲ့အဆိုပါ မှတ်ချက်ပေးပြီးတဲ့နောက် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မနက်ပိုင်း ကုမ္ပဏီအစုရှယ်ယာပိတ်ချိန်မှာ ၅၂၀၇ယန်းမှာ ၁၄ဒဿမ၇ရာခိုင်းမြင့်တက်ခဲ့ပြီး နေ့စဉ် ၅၂၃၈ယန်းအထိ မြင့်တက်လာပါတယ်။

ဂျပန်နိုင်ငံက ဆရာဝန်တွေဟာ ရောဂါမပြင်းထန်သူတွေမှာ အဆိုပါဆေးကို အသုံးပြုနေကြပြီး လူနာတွေမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ပျံ့နှံ့ခြင်းကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဂျပန်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက အမည်မဖော်လိုသူတစ်ဦးကတော့ အဲဒီဆေးဟာ ရောဂါဆိုးဝါးသူတွေမှာ သက်ရောက်မှုရှိမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ "ကျွန်တော်တို့ဟာ အာဗီဂန်(Avigan)ဆေးကို လူ ၇၀ကနေ ၈၀အထိ ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီဆေးက ဗိုင်းရပ်စ်တွေပျံ့နှံ့ပြီးသားဖြစ်နေရင် ကောင်းကောင်းအလုပ်လုပ်ပုံ မပေါ်ပါဘူး"လို့ မိုင်နီချီ ရှီဘန်ကို အဆိုပါ အမည်မဖော်လိုသူက ပြောပါတယ်။ သူက ထပ်လောင်းပြောကြားရာမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံထားရတဲ့ လူနာတွေကို အိပ်ချ်အိုင်ဗီဆေးတွေနဲ့ စမ်းသပ်ကုသခဲ့ရာမှာလည်း အလာတူကန့်သတ်ချက်မျိုးတွေ ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

၂၀၁၆ခုနှစ်က ဂျပန်အစိုးရဟာ ဂီနီနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ အီဘိုလာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကို တိုက်ဖျက်ဖို့ ဖာဗီပိုင်ရိုင်ဗာ (favipiravir)ဆေးကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့တာပါ။

ဖာဗီပိုင်ရိုင်ဗာ (favipiravir)ဆေးကို ကိုဗစ်နိုင်တင်း(Covid-19)လူနာတွေမှာ တုပ်ကွေးရောဂါစဖြစ်ကတည်း က အပြည့်အဝအသုံးပြုဖို့ ရည်ရွယ်ခဲ့ရာမှာ အစိုးရခွင့်ပြုချက်လိုအပ်ပါတယ်။

ကျန်းမာရေးအရာရှိတဉီးကတော့ အဲဒီဆေးဝါးကို မေလအစောပိုင်းလောက်မှာ ခွင့်ပြုချက်ရနိုင်တယ်လို့ မိုင်နီချီကို ပြောပါတယ်။ "ဒါပေမယ့် လက်တွေ့သုတေသနရလဒ်တွေ ကြန့်ကြာနေရင်၊ ခွင့်ပြုချက်ရဖို့လည်း နှောင့်နှေးနိုင်ပါတယ်"

Source : The Guardian

စီမံကိန်း၊ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် စက်မှုဝန်ကြီးဌာနမှ ကြေညာချက်အမှတ် (၁/၂၀၂၀)

“COVID-19 ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် စီးပွားရေးသက်ရောက်မှုများအပေါ် ကုစားနိုင်ရန်” အတွက် စီမံကိန်း၊ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် စက်မှုဝန်ကြီးဌာနမှ ကြေညာချက်အမှတ် (၁/၂၀၂၀)ကို မနေ့က(၁၈)ရက်နေ့ နေ့စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်ပါတယ်။

COVID-19 စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေကို ကာကွယ်ဖို့ အသုံးချပါ

မန္တလေးမှာ နေသူတစ်ယောက်မို့ နွေဦးပေါက်တဲ့ ဆောင်းအကုန်နွေအကူး တောင်လေတချက်အဝှေ့မှာ သိပ်ပျော်မိခဲ့တယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ကိုယ့်လူမှုကွန်ယက်စာမျက်နှာမှာ နွေပေါက်ပြီးဟေ့ဆိုပြီး ပို့စ်တင်မိတဲ့အထိပါ။ အကြောင်းကတော့ တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်မြို့မှာ ဝူဟန်နမိုနီယားဆိုပြီး ရောဂါစဖြစ်တဲ့ ၂၀၁၉ ဒီဇင်ဘာလအတွင်းမှာ ကျွန်တော် ပေကျင်းမြို့မှာ ရက် ၂၀ကြာ သင်တန်းတစ်ခု တက်နေခဲ့လို့ပါ။ ကျွန်တော်ပြန်ရောက်ပြီး တစ်ပတ်အကြာမှာ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးတွေ စဖြစ်လာတာကြောင့် ကြောက်နေမိတယ်။ ပေကျင်းဆိုပေမယ့် ပေကျင်းမှာတွင် နေခဲ့ရတာ မဟုတ်ဘူး။ လေ့လာရေးအနေနဲ့ ရှာမန်းကျွန်းအထိပါ ရောက်ခဲ့၊ ဝူဟန်မြို့ကို ကျော်ခွသွားခဲ့ရတာမို့ တကယ်ပဲ စိုးရိမ်နေမိတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း နိုဗာကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်(ကိုဗစ်နိုင်တင်း)နဲ့ပတ်သက်တဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေကို ရနိုင်သလောက် ရှာဖတ်နေမိတယ်။ ၁၄ရက်ကျော်လို့မှ ရောဂါလက္ခဏာမပြဘူးဆိုရင် အဆင်ပြေတယ်ဆိုမှ ဟင်းချနိုင်တယ်။ 

တကယ်ဆိုတော့ နွေဦးပေါက်တာကို မျှော်နေမိတာ ကျွန်တော်တွင်မဟုတ်ပါဘူး။ ဟောင်ကောင်ကလူတွေလည်း မျှော်နေကြတာ သတင်းတစ်ပုဒ်မှာ ဖတ်လိုက်ရတယ်။ ထင်နေမိတာက နွေပေါက်ရင် အပူချိန်တိုးလာမယ်။ အပူချိန် တိုးလာရင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကို အလိုအလျှောက်ကာကွယ်ပြီးသားဖြစ်မှာလို့ တွေးမိတာကိုး။ 

အထင်နဲ့အမြင်က လွဲပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်တွေထဲမှာ ရာသီဥတု၊ ပူခြင်း၊ အေးခြင်းကို ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်က မမှုပါဘူးတဲ့။ သူတို့ ဥပမာထုတ်ပြတာက လူတစ်ယောက်ရဲ့ ပုံမှန်ကိုယ်အပူချိန်ဟာ ၃၆ဒဿမ၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်ကနေ ၃၇ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်ရှိနေတာတောင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကို မတားဆီးနိုင်ပါဘူးတဲ့။ 

ဒါဆို ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးက လူခန္ဓာကိုယ်ပြင်ပမှာ ဘယ်လောက်ကြာကြာရှင်သန်နိုင်သလဲဆိုတော့ မျက်နှာပြင်တွေရဲ့ အနေအထားနဲ့ အပူချိန်ပေါ်မူတည်ပြီး နာရီပိုင်းကနေ ရက်ပိုင်းအထိ ရှင်သန်နေနိုင်ပါသတဲ့။ ဒါက ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ရဲ့ အမေးအဖြေကဏ္ဍမှာ ဖော်ပြထားတာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က လော့စ်အိန်ဂျယ်လိစ်မြို့၊ ကယ်လီဖိုးနီးယား တက္ကသိုလ်က ဂေဟဗေဒနှင့် ဇီဝဗေဒဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ဌာန တွဲဖက်ပါမောက္ခ ဂျိမ်းလွိုက်စမစ်ရဲ့ ပြောကြားချက်အရ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်(ကိုဗစ်နိုင်တင်း)ဟာ ပလတ်စတစ်နဲ့ စတီးကဲ့သို့သော မာကြောတဲ့ မျက်နှာပြင်တွေပေါ်မှာ ၇၂ နာရီ(၃ရက်) အထိ၊ ကတ်ထူပြားတွေပေါ်မှာ ၂၄ နာရီ(တစ်ရက်)အထိ ရှင်သန်နိုင်ပါသတဲ့။ 

ကမ္ဘာ့ကူးစက်ကပ်ရောဂါအသွင်ဖြစ်လာတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်(ကိုဗစ်နိုင်တင်း)အတွက် ကမ္ဘာကျန်းမာရေး အဖွဲ့အနေနဲ့ ရံပုံငွေထူထောင်ပြီး ကုသဆေးရှာဖွေနေပေမယ့် အခုချိန် ကုသစရာဆေးမရှိသေးပါဘူး။ အဲဒီလို ခက်ခဲနေပေမယ့်လည်း ကာကွယ်နိုင်တဲ့ နည်းလမ်းကတော့ သိပ်ကို ရိုးရှင်းပါတယ်။ အပြင်သွားပြီးပြန်လာတိုင်း၊ အရာဝတ္ထုတစ်ခုခုကို ကိုင်တွယ်ပြီးတိုင်း စနစ်တကျလက်ဆေးဖို့ပါ။ အဲဒီလို လက်ဆေးတဲ့အခါ အရက်ပျံပါဝင်တဲ့ လက်သန့်ဆေးရည် ဒါမှမဟုတ် ဆပ်ပြာ၊ ရေ စသည်တို့နဲ့ စက္ကန့် ၂၀ လောက် လက်ဆေးနည်း ၇ နည်းအတိုင်း စနစ်တကျ ဆေးကြောပေးရမှာပါ။ အဲဒါအပြင် နှာချေ၊ ချောင်းဆိုးတဲ့အခါတွေမှာလည်း နှာခေါင်းနဲ့ ပါးစပ်တွေကို မိမိရဲ့ တထောင်ဆစ်ကွေး ဒါမှမဟုတ် တစ်သျှူးနဲ့ အုပ်ထားပြီး နှာချေ၊ ချောင်းဆိုးကြဖို့ပါ။ 

လက်ကိုစနစ်တကျဆေးကြောရင် ရောဂါကာကွယ်ရာရောက်တယ်ဆိုပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ တတိယလက်လို့ ခေါ်တဲ့ ဖုန်းတွေကို သတိမေ့နေကြပါတယ်။ လူတိုင်းနီးပါး ဖုန်းကိုယ်ဆီနဲ့မို့ လက်တော့ဆေးပါရဲ့ ရောဂါပိုးရှိနေတဲ့ ဖုန်းကို မျက်နှာ၊ နား၊ ပါးစပ်တွေနား ကပ်မိလိုက်ရင် သေချာပေါက် ရောဂါကူးနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မိမိအမြဲကိုင်တဲ့ ဖုန်းကိုလည်း အရက်ပျံပါဝင်တဲ့ တစ်သျှူးလို၊ မှန်ကြည်ဆေးလိုအရာတွေနဲ့ မကြာခဏ သန့်ရှင်းပေးဖို့မမေ့သင့်ပါဘူး။ 

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံပေါင်း ၁၃၅နိုင်ငံက လူပေါင်းတစ်သိန်းခွဲနီးပါး ကူးစက်ခံထားရပြီး၊ လူပေါင်း ငါးထောင်ကျော်သေနေတဲ့ ကူးစက်ကပ်ရောဂါ ကိုဗစ်နိုင်တင်းကို စိုးရိမ်သင့်သလားဆိုတဲ့ မေးခွန်းကိုတော့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာ ရေးအဖွဲ့က အခုလိုဖြေပါတယ်။ 

ကိုဗစ်နိုင်တင်းဟာ ကလေးငယ်တွေနဲ့ လူငယ်လူရွယ်တွေမှာ သက်ရောက်မှုအားနည်းတယ်ဆိုပေမယ့် အပြင်းအထန်ဖျားနာမှုကို ဖြစ်စေနိုင်တယ်။ ရောဂါဖြစ်ပွားသူ ၅ယောက်မှာ တစ်ယောက်က ဆေးရုံစောင့်ရှောက်မှု လိုအပ်နေတယ်။ ဒါကြောင့် သာမန်လူတွေအနေနဲ့ ကိုဗစ်နိုင်တင်းဖြစ်ပွားမှုဟာ သူနဲ့ သူချစ်ရသူတွေအပေါ် သက်ရောက်မှုတွေ ရှိလာမှာကို စိုးရိမ်တာဟာ ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဥ်ပါတဲ့။ 

ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေကို ကိုယ်တိုင်နဲ့ ကိုယ်ချစ်မြတ်နိုးရသူတွေ၊ ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်ကို ကာကွယ်ဖို့ လုပ်ဆောင်မှုတွေအဖြစ် ပြောင်းလဲနိုင်ပါသတဲ့။ ဒီလိုလုပ်ဆောင်မှုတွေထဲမှာ ပထမဆုံးနဲ့ အရေးကြီးဆုံးအချက် ကတော့ လက်ကို သေချာဆေးကြောခြင်းနဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ သန့်ရှင်းခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အသက်ရှူ လမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ သန့်ရှင်းခြင်းဆိုတာက နှာချေ၊ ချောင်းဆိုးတဲ့အခါ အုပ်ထား၊ ကာထားကြဖို့ပါ။ ဒုတိယတစ်ခုကတော့ ခရီးသွားလာခြင်းနဲ့ လူစုလူဝေးပြုလုပ်ခြင်းတွေအတွက် တားမြစ်ချက်တွေအပါအဝင် ‌ဒေသဆိုင်ရာကျန်းမာရေးအာဏာပိုင်တွေရဲ့ အကြံပြုချက်တွေကို လေးစားလိုက်နာကြရမှာပါတဲ့။

အောင်မျိုးထွန်းကျော်

Credit : PaukPhaw